In historische zin wordt met het begrip Restauratie de periode na de val van Napoleon in 1815 aangeduid. Verschillende Europese vorstenhuizen probeerden toen, onder meer tijdens het Congres van Wenen, de orde van voor de Franse Revolutie te herstellen. Dit hield in dat de invloed van de republikeinen werd ingeperkt en de macht van de vorstenhuizen”, de pre-revolutionaire aristocratie, werd “gerestaureerd”. De Restauratie liep grofweg van 1815 tot 1830.
In de tijd van de Franse Revolutie werd gemorreld aan de macht van verschillende oude vorstenhuizen. In Frankrijk zelf belandde koning Lodewijk XVI zelfs onder de guillotine. Nadat bij Waterloo definitief was afgerekend met Napoleon Bonaparte meenden de overwinnaars dat de situatie van voor de revolutie hersteld moest worden. De verjaagde regeringen van vóór 1792 werden beschouwd als de legitieme gezagsdragers en moesten dus terugkeren. Met name onder invloed van Rusland, Oostenrijk, Pruisen en Groot-Brittannië werden de regeringen die Napoleon in gebieden als Westfalen, Würzburg, Polen, Italië en Napels had geïnstalleerd verjaagd. Ook werden de grenzen van Frankrijk terugbrachten tot de oude grenzen van 1792.
Koning Willem I
In Frankrijk belandde als gevolg van de Restauratie Lodewijk XVIII op de troon. En in de Nederlanden werd een telg uit het huis Oranje-Nassau geïnstalleerd: koning Willem I der Nederlanden. De soevereiniteit van Venetië werd overigens niet hersteld.
Lees ook: De Franse Revolutie (1789) – Tijdlijn, samenvatting, oorzaken en verloop
…en: Congres van Wenen (1814-1815) – Betekenis en gevolgen