Er liggen plannen om het Britse Hogerhuis te vervangen door een soort gekozen Tweede Kamer. Dat zegt de Britse krant, de Telegraph.
De Britse krant zegt gelekte voorstellen te hebben van de Britse minister van Justitie, Jack Straw. Als het Hogerhuis zou worden afgeschaft zou dit de grootste verandering in de Britse parlementaire democratie sinds decennia zijn.
Het Britse Hogerhuis (House of Lords) stamt uit de veertiende eeuw. De leden worden niet gekozen, maar krijgen een zetel door erfopvolging of benoeming door de kroon. Het huis bestaat daardoor uit edelen, rechters en geestelijk leiders die meestal voor het leven zijn benoemd. Het Huis is gezeteld in het Westminster Palace.
Volgens de Telegraph wil de Labour Party dat het huis wordt vervangen door een Senaat, waarbij de leden wel worden gekozen. De krant zegt overigens ook dat het idee een verkiezingsstunt kan zijn van de sociaaldemocraten om hun conservatieve tegenstanders uit de tent te lokken.
Kritiek op het Hogerhuis is overigens niet nieuw. In 1649 werd het orgaan zelfs afgeschaft, tegelijk met het koningshuis. Na het herstel van de monarchie werd echter ook het Hogerhuis weer ingesteld. Aanvankelijk had het Hogerhuis de meeste macht in het parlement, maar in de 19e eeuw werd de macht bij het Lagerhuis (House of Commons) gelegd, vergelijkbaar met de Nederlandse Tweede Kamer. Tegenwoordig heeft het Hogerhuis praktisch geen zeggenschap meer, maar ze kunnen wel wetten vertragen.
Leden
Het Hogerhuis bestaat momenteel uit twee aartsbisschoppen en 23 bisschoppen. Het aantal edelen dat door erfopvolging een zetel kan krijgen is sinds de hervormingen van 1999 met honderden teruggebracht tot maximaal 92. Daarnaast zitten er nog zeshonderd edelen in het Hogerhuis die zijn benoemd door de Kroon. Dit zijn de zogenaamde life peers, baron(ess)en die voor het leven worden benoemd. In 2001 werden daarnaast ook vijftien people’s peers, gewone burgers, benoemd. Tot 2009 bestond het Hogerhuis bovendien uit maximaal twaalf rechters. Sinds vorig jaar zijn die overgeheveld naar het nieuw opgericht Supreme Court. Momenteel heeft het Huis 733 leden. Meer dan het Lagerhuis (646). De titel van de leden van het Hogerhuis luidt voluit: The Right Honourable the Lords Spiritual and Temporal of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland in Parliament assembled.
Geschiedenis van het Hogerhuis
Het Engelse parlement ontstond in 1295 en bestond toen uit edelen, de koning (die op dat moment onder vuur lag) en vertegenwoordigers van de verschillende graafschappen (die toen weinig macht hadden). In de veertiende eeuw werd het parlement gesplitst in het Hogerhuis (edelen) en het Lagerhuis (vertegenwoordigers). Het Hogerhuis hield de meeste macht en invloed.
Tijdens de burgeroorlogen in de vijftiende eeuw, de Rozenoorlogen, leed het Hogerhuis grote verliezen. Talloze edelen kwamen om in de strijd of werden geëxecuteerd. De tot dan machteloze Kroon kreeg steeds meer voor het zeggen en ook de macht van het Lagerhuis nam toe.
Een eeuw later brak de Engelse burgeroorlog uit, waarbij Engeland een republiek werd en het Hogerhuis in 1649 zelfs werd afgeschaft. Toen de monarchie in 1660 echter was hersteld, werd ook het Hogerhuis weer ingesteld als machtigste Huis van het parlement. Tijdens de Acts of Union (1707) werden het Engelse en Schotse parlement samengevoegd tot een Brits parlement. De edellieden van het Hogerhuis hielden tot aan de 19e eeuw de touwtjes in handen.
Negentiende eeuw
In 1832 werd een nieuw voorstel gemaakt om het Lagerhuis te hervormen. Op dat moment werden verschillende gebieden niet vertegenwoordigd, terwijl andere gebieden meerdere vertegenwoordigers hadden. Het Hogerhuis verwierp het hervormingsvoorstel, dat erop gericht was de vertegenwoordiging evenwichtiger te verdelen. Koning Willem IV stelde hierna tachtig nieuwe leden aan voor het Hogerhuis die vóór de hervorming waren, waardoor het voorstel alsnog werd aangenomen. Door dit ‘verlies’ van de zittende peers nam de macht van het Hogerhuis af. Die macht nan nog meer af toen ze in 1910 niet konden voorkomen dat de liberalen de verkiezingen wonnen met hun standpunt dat de belasting voor rijke grootgrondbezitters moest worden verhoogd. In 1911 werd de macht van het Hogerhuis definitief ingeperkt. Vanaf dat moment konden ze niet langer wetten afkeuren, maar alleen nog vertragen. Daarna werd hun macht nog verder ingeperkt. Tot 2006 werd de voorzitter van het Hogerhuis gekozen door de koningin. Tegenwoordig kiezen de leden van het Hogerhuis zelf hun voorzitter.
Tijdens een (inofficiële) stemming in het Lagerhuis in 2007 bleek dat 52 procent van de parlementsleden vóór een democratisch gekozen Hogerhuis is.
