Sodemieter! Mieters! Besodemieterd!

De termen mieters, besodemieterd, sodemieter en mietje lijken op elkaar. En dat is niet toevallig, want etymologisch gezien hebben ze dezelfde herkomst. Waar komen deze begrippen eigenlijk vandaan? 

Betekenis van sodemieter, mieters & besodemieterd

‘Sodemieter’ is een scheldwoord dat gebruikt wordt in diverse gezegdes, als ‘op je sodemieter krijgen’ en als ‘de sodemieter aan het werk gaan’. ‘Mieters!’ heeft als uitroep een positievere betekenis: gaaf, geweldig, top! En wie besodemieterd is, is door een ander bedonderd, beduveld, opgelicht of in de maling genomen en is dus in de aap gelogeerd.

Herkomst van (be)sodemieter(en), mieters en mietje

De genoemd termen zijn allemaal ontleend aan de steden Sodom en Gomorra uit de Bijbel. Beide steden worden in het Oude Testament, in Genesis 19: 24-25, genoemd als steden waar de inwoners zondig waren en alles deden wat God verboden had. Daarop strafte God deze steden. In de vertaling van de NBV staat in dit Bijbelgedeelte het volgende:

“Toen liet de HEER uit de hemel zwavel en vuur neerkomen op Sodom en Gomorra en hij vernietigde die steden en de hele vallei, met de inwoners van al de steden en met alles wat er op het land groeide.”

De term sodomie, die in de vroegmoderne tijd gebruikt werd om homoseksueel gedrag en bestialiteit mee aan te duiden, is ook van Sodom afgeleid. Via deze term is ‘sodemieter’ ontstaan, evenals besodemieteren, mieters en mietje. Mietje wordt bijvoorbeeld vaak gebruikt als scheldwoord voor een ‘homo’. Een mietje is een jongen die verwijfd gedrag vertoont of die volgens anderen een (te) zacht of lief karakter heeft.

Gedurende de negentiende en vroege twintigste eeuw stond ‘sodemieter’ bekend als een uiterst vulgair en grensoverschrijdend woord. Daarna raakte dit begrip steeds meer ingeburgerd in het taalgebruik en verloor het zijn grove klank.

Boek:   
Verder interessant: Sodom en Gomorra: twee verdoemde steden uit de Bijbel
Lees ook: Ammehoela! Je bekijkt het maar!

Bronnen ▼