In 1986 voltrok zich bij Tsjernobyl, een stad in de huidige Oekraïne, een grote kernramp. In de nacht van 25 op 26 april ontplofte een van de vier reactoren van de kerncentrale. Duizenden mensen stierven als gevolg van de ramp en honderdduizenden in Oost-Europa en ver daarbuiten werden blootgesteld aan gevaarlijke radioactieve straling. De ramp van Tsjernobyl staat dankzij een goed ontvangen Amerikaans-Britse televisieserie momenteel weer breed in de belangstelling.
De Nederlander Koos Winkelman, vaste medewerker van oorlogswebsite www.tracesofwar.nl, bracht onlangs een bezoek aan Tjsernobyl en omgeving en legde met zijn camera de stille getuigen van de ramp vast. Onderstaande fotoserie geeft een impressie van wat hij in Tsjernobyl, maar ook in het naburige Pripjat aantrof.
Strictly controlled zone
Bovenstaande foto’s zijn gemaakt in de strictly controlled zone. Dit is de zone waar op zich wel mensen mogen wonen maar echt gestimuleerd wordt het niet. Men mag er bijvoorbeeld geen appels plukken en eten in verband met stralingsgevaar. Tsjernobyl zelf ligt in de strictly controlled zone en er wonen ongeveer 500 personen. Ten tijde van de ramp waren dat er 14.000.
Tsjernobyl
Zicht op kernreactor nummer 4. Op de achtergrond is de nieuwe beschermende koepel te zien die in 2016 over de reactor is geplaatst.
Toegang tot Tsjernobyl, waar vandaag de dag zo’n vijfhonderd mensen wonen.
Een radioactief bos
Waarschuwingsbord aan de rand van het ‘rode bos’, dat nog altijd zeer radioactief is. De naam van het bos verwijst naar de roodbruine kleur die de bomen na de ramp kregen. Deze bomen zijn inmiddels geruimd en begraven. Tegenwoordig staan er nieuwe bomen in het bos.
Pripjat: spookstad
Uitzicht over Pripjat. Deze stad, enkele kilometers verwijderd van Tsjernobyl, werd in 1970 speciaal gebouwd voor werknemers van de kerncentrale Tsjernobyl. Na de ramp werd de stad ontruimd. Inwoners konden, net als inwoners van Tsjernobyl, terecht in een snel uit de grond gestampte nieuwe stad, vlakbij de grens met Wit-Rusland: Slavoetytsj. Vandaag de dag is Pripjat nog altijd onbewoonbaar. De spookstad bevindt zich in de zogeheten ‘uitsluitingszone’. Er mag niet gewoond worden en bezoek is zonder gids niet toegestaan.
Verlaten supermarkt in Pripjat
Achtergelaten huisraad in een woning in Pripjat
Herinneringen aan de Sovjet-tijd
Ten tijde van de ramp was de Sovjet-Unie nog niet uiteengevallen. In Pripjat zijn dan ook verschillende borden en symbolen terug te vinden die herinneren aan de Sovjet-tijd.
Zwembad voor liquidators
Binnenzwembad in de verlaten stad Pripyat. Dit zwembad werd in 1970 gebouwd en is nog tot 1998 gebruikt, hoofdzakelijk door zogeheten liquidators. Deze medewerkers werden na de kernramp rond Tsjernobyl ingezet voor allerhande werkzaamheden. Aanvankelijk was men hoofdzakelijk verantwoordelijk voor de evacuatie van het gebied en het blussen van branden. Later werden liquidators ook ingezet om radioactief materiaal op te ruimen.
Een verlaten pretpark
Pripjat werd op 27 april 1986 geëvacueerd. Enkele dagen later, op 1 mei (Dag van de Arbeid), had eigenlijk een pretpark geopend moeten worden, compleet met reuzenrad en botsauto’s. De ramp gooide roet in het eten. Het pretpark is nooit in gebruik geweest.
Verlaten kindercrèche
Een verlaten kindercrèche tussen de plaatsen Tsjernobyl en Pripjat.
Lees ook: De onheilspellende radioactieve wolk uit Tsjernobyl
Boek: Nacht in Tsjernobyl – Geschiedenis van de grootste nucleaire ramp ooit
