Victor Hugo – Franse schrijver en dichter

Schrijver Victor Hugo (1802-1885) wordt beschouwd als een van de grootste Franse romantische auteurs van de negentiende eeuw. Tot zijn bekendste werken behoren De klokkenluider van de Notre Dame (1831) en Les Misérables (1862). Minder bekend is dat Victor Hugo ook politiek zeer actief was.

Victor Marie Hugo werd op 26 februari 1802 geboren in Besançon, een stad in het oosten van Frankrijk. Dit als derde zoon van Sophie Trébuchet en Joseph Léopold Sigisbert Hugo, een generaal die diende onder Napoleon. Vanwege het beroep van zijn vader reisde Hugo in zijn jonge jaren veel. Hij verbleef onder meer in Parijs, Napels en in Spanje, waar zijn vader drie provincies bestuurde. Het huwelijk van zijn ouders was slecht, onder meer doordat Sophie en Joseph er beiden een totaal andere levensovertuiging op nahielden. Vader beschouwde zichzelf als een atheïstisch republikein terwijl moeder een katholieke royaliste was. Vanaf 1813 leefden de twee gescheiden. Victor Hugo ging met zijn moeder mee naar Parijs, waar hij een opleiding volgde aan het Lycée Louis-le-Grand.

Als schrijver werd Hugo sterk beïnvloed door zijn landgenoot François René de Chateaubriand, romantisch dichter en schrijver en politicus. Wanneer Hugo precies besloot dat hij schrijver wilde worden is niet helemaal duidelijk. Wel is bekend dat hij op zijn veertiende al in zijn dagboek schreef:

Je veux être Chateaubriand ou rien. (Vert.: Ik wil Chateaubriand zijn of niets.)

Liefdesleven

Rond zijn zeventiende raakte Hugo verliefd op Adele Foucher, dit zeer tegen de wens van zijn ouders in. In het geheim hield de schrijver daarom een relatie met zijn geliefde en pas na de dood van zijn moeder, in 1821, stapte hij in het huwelijksbootje. Uit dit huwelijk werden vijf kinderen geboren: Léopold (die enkele maanden na zijn geboorte stierf), Léopoldine, Charles, François-Victor en Adèle. Alleen laatstgenoemde overleefde haar vader.

Een jaar na zijn huwelijk schreef Victor Hugo zijn eerste griezelroman: Han d’Islande. Hij was toen eenentwintig jaar oud.

Het huwelijk hield zesenveertig jaar stand, tot het overlijden van Adele in 1868. Hugo hield er verschillende relaties op na, waaronder een officiële met zijn minnares Juliette Drouet.

Familiedrama

In 1843 overleed Hugo’s oudste dochter, Léopoldine, tijdens een boottocht over de Seine. De boot waarin zijn met haar man zat zonk en beiden verdronken. Léopoldine, oogappel van Victor Hugo, was op het moment van haar overlijden zwanger. Hugo was zeer van slag door dit drama en publiceerde in de periode 1843-1851 nauwelijks meer. Op weg naar haar graf schreef hij wel verschillende verzen waarin hij zijn verdriet woorden probeerde te geven. Deze verzen werden later gebundeld in Les Contemplations (De bespiegelingen, 1856).

Politiek

Hugo maakte niet alleen naam als schrijver, maar ook als politiek denker. In de jaren veertig van de negentiende eeuw werd hij verkozen tot afgevaardigde in de Assemblée législative en de Assemblée constitutionnelle. Als politicus sprak Hugo zich onder meer uit tegen de doodstraf en voor de persvrijheid. Hij maakte zich hard voor de bestrijding van sociale ongelijkheid en stond bekend als een groot tegenstander van de monarchie.

Dit laatste bracht hem in 1851 in de problemen. In dat jaar greep Napoleon III de macht en werd een antiparlementaire grondwet ingesteld. Hugo stak zijn ongenoegen hierover niet onder stoelen of banken. Hij verklaarde de nieuwe keizer openlijk tot vijand van Frankrijk en riep de Fransen op in verzet te komen. Toen arrestatie dreigde, besloot de schrijver in ballingschap te gaan. Hij verbleef onder meer in Brussel en vestigde zich later op het Britse kanaaleiland Guernsey. Hoewel de keizer hem in 1859 amnestie verleende, zou Hugo hier tot 1870 blijven. Bij zijn terugkeer in Parijs werd de schrijver als held onthaald. Een poging om zijn politieke carrière weer op te pakken strandde echter.

Overlijden

Victor Hugo overleed in 1885 op drieëntachtigjarige leeftijd aan een longontsteking. Zijn laatste woorden waren:

Je vois une lumière noire (Ik zie een zwart licht)

In Parijs werd dagenlang gerouwd om de beroemde schrijver. Zijn kist stond enkele dagen onder de Arc de Triomphe zodat zijn stadsgenoten afscheid van hem konden nemen. Victor Hugo kreeg hierna zijn laatste rustplaats in het Panthéon van Parijs.

Schrijver

Victor Hugo behoort tot een van de meest gelezen Franse schrijvers ooit. Het grote publiek kent hem vooral vanwege de werken De klokkenluider van de Notre Dame (1831) en Les Misérables (1862). Dit mede vanwege verfilmingen, musicals en theaterstukken. Zelf beschouwde de Fransman het in 1869 verschenen L’Homme qui rit (De lachende man) als zijn meesterwerk. In deze roman, die maar liefst vier keer is verfilmd, geeft een beeld van de sociale tegenstellingen in het aristocratische Engeland van rond 1700,

Hugo’s laatste roman, 1793, verscheen in 1874. Het was eigenlijk bedoeld als sluitstuk van een trilogie, maar het tweede deel daarvan verscheen nooit. L’Homme qui rit is het eerste deel van deze onvoltooide serie.

Hugo schreef niet alleen romans, maar ook theaterstukken, poëzie en essays.

Musea

In Vianden, een stad in Luxemburg waar de Franse schrijver vier keer verbleef, is sinds 1935 het Victor Hugo Huis te vinden. In dit museum zijn brieven, meubels, documenten en reproducties te zien van tekeningen uit de tijd van zijn verblijf in Vianden. Victor Hugo schreef in Vianden een gedeelte van zijn bundel Het verschrikkelijk jaar.

In Parijs zijn twee huizen te bezoeken waar Victor Hugo ooit woonde: Rohan-Guéménée en Hauteville House. In het laatste huis schreef Hugo onder meer de werken Les Misérables, La Légende des siècles, Les Travailleurs de la mer en L’Homme qui rit (De lachende man).

Bekijk ook: Overzicht van zijn boeken

Bronnen ▼