Victoria Woodhull, de eerste vrouwelijke presidentskandidaat van Amerika

In 2015 stelde Hillary Clinton zich officieel kandidaat voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Her en der werd destijds geschreven dat ze de eerste vrouwelijke presidentskandidate van Amerika was. Dat was echter niet helemaal waar. Men vergat Victoria Woodhull. In 1870 besloot deze opvallende Amerikaanse zich ook kandidaat te stellen voor het presidentschap. Twee jaar later sleepte ze zelfs een nominatie in de wacht. Echt kans om president van Amerika te worden maakte ze echter niet. Op de dag van de verkiezingen zat Woodhull in de gevangenis…

Victoria Woodhull was een van de leiders van de beweging die zich in haar land inzette voor het vrouwenkiesrecht. Toen ze zich kandidaat stelde voor het presidentschap was vrouwenkiesrecht nog iets waar hard voor gevochten moest worden. Pas meer dan twintig jaar na de verkiezingscampagne van Woodhull werd er voor het eerst in een land algemeen vrouwenkiesrecht ingevoerd, namelijk in Nieuw-Zeeland. Daar moet overigens nog wel bij aangetekend worden dat daar destijds alleen mannen kandidaat mochten zijn. Pas in 1920 kregen vrouwen in alle Amerikaanse staten kiesrecht.

Voorstander vrije liefde

Dat vrouwen in 1872 in Amerika nog niet mochten stemmen, betekende echter niet dat vrouwen zich daar niet verkiesbaar mochten stellen. Victoria Woodhull maakte gebruik van haar recht. Haar speerpunten lagen voor de hand. Ze zette zich in voor vrouwenkiesrecht en gelijke behandeling voor vrouwen. Ook was ze een voorstander van de vrije liefde. Of ze een relatie had en met wie, en hoe lang die relatie dan duurde: dat was helemaal aan haar. Voor veel Amerikanen ging dat veel te ver. Er gingen zelfs geruchten rond dat Victoria Woodhull enige tijd als prostituee had gewerkt.

De Amerikaanse pleitte verder voor nieuwe echtscheidingswetten die het voor vrouwen eenvoudiger moesten maken om te scheiden. In die tijd was dit voor vrouwen namelijk nog zeer lastig en als er gescheiden werd, dan werd dit vaak beschouwd als een groot schandaal, dat vooral de vrouw zwaar aangerekend werd. Victoria Woodhull trouwde zelf overigens drie keer.

In haar verkiezingsprogramma pleitte Woodhull verder onder meer voor een achturige werkdag en progressieve belastingen. Ook gaf ze herhaaldelijk aan het een slechte zaak te vinden dat de regering uit alleen maar mannen bestond.

In een ingezonden brief in de New York Herald maakte ze in 1870 bekend president te willen worden. Twee jaar later werd ze officieel genomineerd door de net opgerichte Equal Rights Party. Die partij maakte zich overigens niet alleen hard voor vrouwenrechten, maar ook voor de rechten van zwarten. Dat blijkt wel uit het feit dat de voormalige slaaf en abolitionist Frederick Douglass werd genomineerd als vice-president. Dat hij daar zelf helemaal niet van op de hoogte was (Frederick Douglass woonde de conventie niet bij) is een opvallend detail. De nominatie van de zwarte man zorgde in Amerika voor veel ophef.

In de gevangenis

Het voeren van campagne was voor Victoria Woodhull erg lastig, vooral omdat er weinig financiële middelen beschikbaar waren. Een dag voor de verkiezingen werd ze zelfs gearresteerd, omdat ze in een door haarzelf uitgebrachte krant een artikel had geplaatst over een buitenechtelijke relatie van een New Yorkse dominee. Volgens Woodhull hield de man er een dubbele moraal op na. Een ‘obsceen artikel’, meende de rechter. En zo kwam het dat Victoria Woodhull op de dag van de verkiezingen niet eens op vrije vouten was. Zes maanden na haar arrestatie kwam ze pas vrij.

Sommige historici vinden dat Woodhull niet echt de eerste vrouwelijke presidentskandidaat moet worden genoemd. Als ze de campagne gewonnen had, dan had ze vanwege haar leeftijd namelijk helemaal niet beëdigd kunnen worden. De grondwet schrijft namelijk voor dat de president bij zijn (of haar) inauguratie niet jonger mag zijn dan vijfendertig en Victoria Woodhull was tijdens de verkiezingen ‘nog maar’ vierendertig jaar oud.

De presidentsverkiezingen van 1872 werden overigens gewonnen door zittend president Ulysses S. Grant. De Republikein won van de Democraat Horace Greeley, die enkele weken na de verkiezingen overleed.