Victus. De val van Barcelona – Albert Sánchez Pinol
In de spannende historische roman Victus. De val van Barcelona (Uitgeverij Signatuur), hangt schrijver Albert Sánchez Piñol de dramatische belegering en verovering van Barcelona in 1713-1714 – tijdens de Spaanse Successieoorlog – op aan het levensverhaal van Martí Zuviría, een jonge militaire bouwmeester uit Barcelona.
Stevig gefundeerd
De auteur houdt zich aan de regels die gelden voor historische romans: de feiten geen geweld aandoen, maar wel de ruimte benutten voor een fictieve invulling van privélevens. Piñol heeft, zo schrijft hij zelf, uitgebreid literatuuronderzoek gedaan voor hij begon met schrijven. Tevens heeft hij bijfiguren gekozen die vroeger ook daadwerkelijk bestaan hebben. Het narratief is dus stevig historisch gefundeerd.
Het verhaal, dat de hoofdpersoon Martí Zuviría in de ik-vorm vertelt, begint in 1705 en loopt door tot de val van Barcelona op 11 september 1714. De hoofdpersoon maakt een bijzondere ontwikkeling door: eerst moet hij een plan bedenken om Barcelona bouwkundig te versterken, maar later belandt hij in de situatie dat hij juist het omgekeerde moet doen: de stad belegeren en vernietigen.
Die elfde september
Om een indruk te geven van de meeslepende schrijfstijl van Piñol, een citaat waarin het moment wordt beschreven van de aanstaande ondergang van Barcelona in september 1714:
Victus. De val van Barcelona – Albert Sánchez Pinol“Het is onmogelijk voor mij op een ordentelijke manier verslag te doen van die elfde september. Zelfs ik kan het niet goed begrijpen: van de langste dag van mijn leven zijn slechts losse beelden achtergebleven in mijn herinnering, die geen recht doen aan het geheel der gebeurtenissen. Ik verliet onze tent op het strand en liep de stad in. Alle klokken luiden als bezetenen. Het was chaos. Hoe zou dat anders kunnen, met de Heilige Maagd verheven tot opperbevelhebber? En ondertussen belaagde het Bourbonse leger de stadswallen, die zo verzwakt waren dat zelfs een kind ze omver kon schoppen. Toen het licht begon te worden ging ik naar het terras van Casa Montserrat, een herenhuis van een gevluchte botifler, vanwaar je uitzicht had op een groot deel van de vestingmuren waar de aanval plaatsvond, van het bastion Portal Nou tot het Santa Clara-bolwerk. En wat ik zag was het meest wanhopige beeld dat een vestingbouwkundige kan aanschouwen. De hele sector die we met zoveel pijn en moeite gedurende dertien, dertien lange maanden hadden verdedigd werd overspoeld door een horde tot waanzin gedreven slaven. Een deken van witte uniformen die in formatie door de bressen binnendrong, en avant, en avant!” (573)
Slot
Het boek is spannend geschreven en het is daardoor lastig om het naast je neer te leggen. Handig is, ten slotte, dat de auteur achter in het boek een namenlijst van hoofdpersonen en bijfiguren heeft geplaatst, alsmede een chronologie van de Spaanse Successieoorlog.
Enne Koops was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. In 2010 publiceerde hij De dynamiek van een emigratiecultuur, een boek over Nederlandse emigratie van christelijke groepen naar Noord-Amerika na de Tweede Wereldoorlog. In 2014 publiceerde hij samen met Henk van der Linden de bundel De kogel door de kerk. Het Nederlandse christendom en de Eerste Wereldoorlog. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek.
