Ik had een afspraak met mevrouw Daniëlle Briot, in het Observatorium in hartje Parijs. Mevrouw Briot was klein, zal achter in de zestig geweest zijn, met grijs haar en donkere wenkbrauwen boven haar intelligente blik. Haar grijsgroene ogen schoten heen en weer terwijl ze haar rappe monoloog probeerden te volgen.
“It is all power. Het is allemaal macht. Al die getallen en systemen, die zijn meestal bedacht om mensen aan de macht te houden. Daar ligt vaak helemaal geen wetenschappelijk argument aan ten grondslag. Tenminste minder dan we vaak veronderstellen.”
Ze had een enorme sleutelbos in haar handen, waarmee ze deuren van het Observatoire voor mij opende. Ze bewoog zich enigszins gehaast, had ik de indruk, hoewel ze tussen voldoende de tijd nam om mij te vertellen over de ontdekkingen die vanuit het Observatoire gedaan waren.
‘Weet je waarom Augustus 31 dagen heeft?’ vroeg mevrouw Briot. Ze begon erbij te stralen. ‘It is a funny story’, zei ze als aankondiging van het verhaal over keizer Augustus die de oorspronkelijk hem toebedeelde 29 dagen te weinig zou hebben gevonden. Dat deed ze telkens wanneer haar weer een aardige anekdote of overlevering te binnen schoot. ‘It is a funny story.’
We liepen door het gebouw, en de houten vloer kraakte onder onze voeten zoals dat hoort in dergelijke gebouwen. De natuurstenen trap naar de eerste verdieping was monumentaal breed. We konden er gemakkelijk naast elkaar lopen. Een kopieerapparaat op de gang verraadde dat we ons in de eenentwintigste eeuw bevonden. De sleutelbos van mevrouw Briot rammelde, en even later stapten we haar werkkamer in. Althans, dat probeerde ik. Van alle volle kamers die ik in mijn leven had gezien moest dit wel de volste zijn, was mijn eerste gedachte. Overal waren stapels documenten. Elke kast, tafel, stukje bureau, alles was gevuld met papier. Muren waren aan het zicht onttrokken door meterslange rijen boeken. Van de circa twintig vierkante meter die haar kamer groot was waren er ongeveer drie over om je voeten neer te zetten. Er was bijna te weinig ruimte om een vraag te stellen. Toch deed ik dat maar.
‘Het heeft nog wel even geduurd totdat de Franse bevolking het metriek stelsel geaccepteerd had en ging gebruiken. Hoe kwam dat volgens u?’
‘Ik denk dat daar een aantal redenen voor zijn.’ De term “funny story” liet ze dit keer achterwege. ‘Neem bijvoorbeeld de Republikeinse kalender. Kent u die?’ Ik knikte. Ze vervolgde. ‘De kerk wilde macht, Napoleon wilde macht. En met de oude week kon de kerk weer zijn heilige zondag terug krijgen. De mensen hadden in de Republikeinse week maar één dag per week van tien dagen vrij. Dat was een achteruitgang. De laatste vijf dagen van de kalender waren feestdagen. Moet je je voorstellen: verplicht feest vieren.’
Ze schudde zachtjes haar hoofd. Haar scheve glimlach verried dat ze dat een hele vreemde gedachte vond.
