Deze week werd in de media volop bericht over een nieuwe verraadtheorie. De zus van Bep Voskuijl, een van de helpers van Anne Frank en haar mede-onderduikers, zou mogelijk de verrader zijn van het Achterhuis. De Anne Frank Stichting is echter niet overtuigd.
De Vlaamse journalist Jeroen de Bruyn dook voor zijn boek in het verhaal van Bep Voskuijl. Hij ontdekte dat een zus van deze Achterhuis-helpster, Nelly Voskuijl (1923-2001), jarenlang collaboreerde met de nazi’s. Volgens de auteur, die zijn boek schreef samen met Joop van Wijk (de jongste zoon van Bep Voskuijl), zijn er verschillende aanwijzingen dat deze Nelly op de hoogte was van het feit dat haar zus Joden hielp. Zo zou ze wel eens gezegd hebben ‘Gaan jullie maar naar jullie Joden toe!’.
Daarnaast verklaarde Karl Silberbauer, de SS’er die de arrestatie van de onderduikers leidde, ooit dat de tipgever ‘de stem van een jonge vrouw’ had. Dat helpster Bep Voskuijl niet gearresteerd werd, zou ze volgens de auteurs te danken hebben gehad aan haar zus.
Sluitend bewijs beweren de twee auteurs niet te hebben, maar volgens hen is er wel voldoende reden om de naam van Nelly Voskuijl toe te voegen aan de lijst verdachten.
Speculatief
Volgens de Anne Frank Stichting is de nieuwe verraadtheorie gebaseerd op een aantal aannames en wordt mogelijk nooit helder wie Anne Frank precies heeft verraden. De suggestie dat Bep Voskuijl stille protectie genoot vanwege haar collaborerende zuster noemt de stichting speculatief:
“Haar collega Miep Gies werd ook niet gearresteerd, en dat gebeurde wel vaker bij onderduikerhelpers. Volgens Silberbauer werden in dit soort situaties de directie verantwoordelijk gehouden, niet de secretaresses.”
De stichting zet ook vraagtekens bij de bewering dat Nelly Voskuijl vanwege de collaboratie eind 1942 via Duitse connecties snel en kosteloos een Duits visum kreeg.
“Uit bronnen blijkt dat ze bij de gemeente Amsterdam een Nederlands paspoort heeft aangevraagd, net zoals duizenden andere Amsterdammers. Uit de aanvraag blijkt dat de minderjarige Nelly dit paspoort met toestemming van haar ouders en met medewerking van het Arbeidsbureau kreeg. Het doel is vertrek naar ‘Duitschland’, ongetwijfeld om daar te gaan werken. Paspoortaanvragen werden indertijd vaak binnen twee of drie dagen afgehandeld en waren kosteloos voor wie in Duitsland ging of moest werken.”
Het boek: Bep Voskuijl, het zwijgen voorbij
