Moet Europa een toontje lager zingen?

In navolging van de Britse premier Cameron roepen ook Nederlandse politici dat het best wat minder mag met de Brusselse regelzucht. Volgens CDA-leider Sybrand van Haersma Buma moet een sterk en zelfbewust Europa ook weten wat het niet moet doen. Andere politici zouden nog verder willen gaan en pleiten in navolging van Cameron voor een referendum over het EU-lidmaatschap. Daarbij gaan ze echter voorbij aan het feit dat Nederland decennia lang een warm pleitbezorger was voor Europa. Zo keek heel Europa in 1952 naar Bolsward en Delft, waar de bevolking zich in dat jaar per referendum mocht uitspreken over de voortgang van een verenigd Europa. Het enthousiasme voor de Europese eenwording was groot. In Bolsward stemde 96,55 procent vóór en in Delft 93,08 procent.

Ook was Europa voor individuele burgers een dankbare inspiratiebron om hun creatieve en muzikale vaardigheden bot te vieren. Zo componeerde het hoofd van de Maassluisse muziekschool Jil van den Doel in 1976 een EEG-mars, getiteld The European Bond. Van den Doel componeerde dit muziekstuk uit enthousiasme ‘over het samenstellen van deze nuttige organisatie, waarbij de volkeren nader tot elkaar zullen komen en hun kennis en macht en economie met elkaar bespreken en zo mogelijk en nodig, delen.’

Hij stuurde tien exemplaren van zijn bladmuziek naar minister van Buitenlandse Zaken Max van der Stoel met het verzoek dit werk rond te delen in de volgende EEG-vergadering, zodat zij, ‘indachtig de voor iedereen leesbare tekst, hun natie niet alleen zullen vertegenwoordigen, maar op eerlijke wijze trachten, tot elkaar te komen, met de bedoeling een langdurige, zo geen eeuwige vrede in Europa te bevorderen.’

Thatcher als sopraan

'The Europan Bond' - Bron: KNHG — Tekst van ‘The Europan Bond’ – Bron: KNHG

Zoals zoveel burgerbrieven belandde ook dit muziekstuk in het archief van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Jil van den Doel kreeg een nette bedankbrief en daar bleef het ongetwijfeld bij. Op de brief noteerde Van der Stoel dat het wellicht iets was voor de Europese Raad (vide: “a genuine chance on earth to show what we are worth”). Staatssecretaris Laurens-Jan Brinkhorst voegde hieraan toe ‘Er zijn teveel baspartijen, naar ik vrees. Een vrouwelijke sopraan erbij zou het wel goed doen!’

Directeur-Generaal Europese Samenwerking Franz Italianer had wel een suggestie: ‘Dat zal Margeret Thatcher dan wel worden!’ Daarmee sloeg hij wel flink de plank mis; juist Thatcher viel later als de Britse premier binnen Europa uit de toon en was daarmee een conservatieve voorganger van de huidige premier Cameron.

~ Mari Smits, Huygens ING