Koninklijke Bibliotheek

Detail van een extra editie van Het Leven op 10 juli 1934 over het Jordaanoproer (CC BY-SA 3.0 - Emelha - wiki)

Jordaanoproer van 1934 en latere onlusten

Het Jordaanoproer in juli 1934 was een onverwacht felle uiting van volkswoede die enkele levens eiste. De aanleiding was een verlaging van uitkeringen die bij steuntrekkers hard aankwam. Amsterdam zou vaker met onlusten te maken krijgen. In de jaren zeventig leidde de aanleg van de metrolijn door de Nieuwmarktbuurt tot gewelddadige confrontaties tussen bewoners en de politie. In februari 1980

1 minuut leestijd

Middeleeuwen·Samenwerkingsrubrieken·Verdieping van Nederland

‘Der naturen bloeme’ van dichter Jacob van Maerlant

Jacob van Maerlant (1230/1235-ca.1291) geldt als de belangrijkste Middelnederlandse dichter. Zijn encyclopedie van de natuur, Der naturen bloeme, is een vrije bewerking van De natura rerum van de filosoof Thomas van Cantimpré (ca.1200-ca.1272). In dertien boeken behandelt Maerlant de mens, de levende natuur, en ‘dode’ natuur als edelstenen en metalen. Het handschrift is rond 1350 geschreven in Utrecht of Vlaanderen.

1 minuut leestijd

Middeleeuwen·Religieuze geschiedenis·Samenwerkingsrubrieken·Verdieping van Nederland

Getijdenboek met pelgrimstekens

In de late middeleeuwen reizen vrome pelgrims naar pelgrimsoorden in heel Europa. Vanaf de dertiende eeuw zijn daar souvenirs in de vorm van penningen of insignes te koop.

1 minuut leestijd

Kunstgeschiedenis·Samenwerkingsrubrieken·Verdieping van Nederland

Brief van Isaac Israels (1865-1934) aan Willem Witsen (1860-1923)

Hamburg, 30 okt. 1892 – Koninklijke Bibliotheek Te zien tot en met oktober 2013 Deze brief van Isaac Israels aan zijn kunstbroeder Willem Witsen maakt deel uit van het omvangrijke Witsenarchief. Israels schrijft vanuit Hamburg, waar het hem maar matig bevalt: Er zijn hier dingen van een leelijkheid van kleur waar je in Holland geen idee van hebt. Wat hier

1 minuut leestijd

Het Koninginnefeest te Roermond – Algemeen Handelblad, 28 augustus 1928

Koningshuis·Samenwerkingsrubrieken

Toen gingen koningsdagen niet onopgemerkt voorbij…

In 2014 stapt Nederland over van een ‘koninginnedag’ over op een ‘koningsdag’. Weinigen realiseren zich, dat het ook andersom is geweest: in de negentiende eeuw had Nederland immers drie koningen. Hun verjaardagen, de koningsdagen, gingen toen al niet ongemerkt voorbij.

3 minuten leestijd

Rijksmuseum Passage, 2012 – Foto: Pedro Pegenaute

Architectuur en bouwgeschiedenis·Samenwerkingsrubrieken

Het Rijksmuseum alweer verbouwd?

In 1885 werd het huidige Rijksmuseum, een ontwerp van architect P.J. Cuypers, voltooid. In dat nieuwe gebouw bracht men Nederlandse collecties bijeen die tot dan op verschillende locaties waren ondergebracht. ‘Voltooid’ is misschien niet het goede woord, want sinds 1885 heeft het museum geregeld verbouwingen ondergaan. Van buiten is het redelijk intact gebleven, maar het interieur is in ruim 125

4 minuten leestijd

Afbeelding van een nar uit een middeleeuws handschrift – Eerste historiebijbel; KB: 78 D 38, ca. 1450

Samenwerkingsrubrieken

Carnaval verboden?

Carnaval vieren gebeurde in Europa volop in de Late Middeleeuwen. Het viel samen met de al eeuwen bestaande lentefeesten.

4 minuten leestijd

Afbeelding met een lege schatkist in het Nieuwsblad van Friesland, 14 februari 1914 (KB)

Eerste Wereldoorlog·Samenwerkingsrubrieken

Twee bijzondere jaarwisselingen, 1914 en 1939

Rond de jaarwisseling kijken de kranten terug op het voorbije jaar en werpen een blik vooruit op het nieuwe jaar. In deze aflevering van Niks nieuws komen twee bijzondere januari’s uit de vorige eeuw aan de orde.

4 minuten leestijd

Koningshuis·Samenwerkingsrubrieken

Het bewogen leven van koningin-regentes Emma

Eind jaren 1870 bezag menigeen in Nederland de erfopvolging met zorg. De echtgenote van koning Willem III, koningin Sophie, was in 1877 overleden na een slecht huwelijk van meer dan twintig jaar.

5 minuten leestijd

Samenwerkingsrubrieken

Sinterklaas, feest van gulle gaven

Een van de eerste vermeldingen van Sint Nicolaas in het historisch krantenarchief van de Koninklijke Bibliotheek dateert van 21 november 1772 in de Haerlemse courante. Er wordt bekendgemaakt dat er bij de Erve Wed. J. van Egmont een boekje is gedrukt en ‘te bekomen’: Het Sint Nicolaas Figuurlyk Leerzaam en Kinderlyk en ABC-boekje. Een nuttig werkje waarmee kinderen de letters

5 minuten leestijd

Samenwerkingsrubrieken

‘De arme was gewoon liever lui dan moe’

In vroeger eeuwen meende men dat armoede nu eenmaal bestond. Het was Gods wil of ieders eigen schuld, de arme was gewoon liever lui dan moe en er zullen zeker ook wel werkschuwe mensen zijn geweest.

5 minuten leestijd