Frankrijk herdenkt de Bestorming van de Bastille nog ieder jaar, op quatorze juillet. Op 14 juli 1789 werd deze gevangenis in Parijs door de burgerij bestormd. Het kasteel met acht torens stond symbool voor de gevestigde orde. De bestorming van het kasteel luidde het begin van de Franse Revolutie in.
Klassenverschil
Wantrouwen van de ‘gewone bevolking’ ten opzichte van koning en de aristocratie is kort samengevat de hoofdoorzaak van de bestorming van de Bastille. De druppel was vermoedelijk dat de populaire minister Jacques Necker werd ontslagen. Met name de hogere burgerij had zich door deze minister vertegenwoordigd gevoeld. Het ontslag van Necker had ook gevolgen voor de beurs van Parijs. De koersen daalden daar in rap tempo.
Radicalen riepen de bevolking hierna op zich te wapenen. Ook gematigden, die vreesden dat de koning buitenlandse huursoldaten die net buiten de stad gelegerd waren, in zou zetten, besloten gehoor te geven aan deze oproep. Er werd een comité opgericht dat het feitelijke bestuur over de stad op zich nam. Het stadhuis van Parijs werd hierna bezet en de ruim 30.000 wapens die men in de kelder aantrof, werden uitgereikt aan de kersverse militieleden. Ook op andere plekken in de stad werden wapens in beslag genomen.
In de Bastille bevond zich eveneens een grote hoeveelheid kruit en wapens. Aanvankelijk had het nieuwe stadsbestuur onderhandeld met de gouverneur van het kasteel, Bernard-René de Launay, over de levering van wapens. De gouverneur zou echter in paniek zijn geraakt bij het zien van de gewapende mensenmassa in de stad. Bij schotenwisselingen vielen 98 doden en zo’n 73 gewonden. Hierna keerde de rust enigszins weer. Dankzij de steun van muitende infanteristen die de beschikking hadden over enkele kanonnen, kon de Bastille, voor velen hét symbool voor de macht van de koning en de aristocratie, uiteindelijk ingenomen worden. Bij het zien van de mensenmassa én de kanonnen besloot De Launay een wapenstilstand af te kondigen. Kort hierna opende hij de poorten. De gouverneur werd hierna overmeesterd. Nog dezelfde dag werd hij door een woedende menigte gedood en onthoofd.
Terugkijkend op de periode concluderen historici dat een groot klassenverschil en honger de belangrijkste oorzaken waren voor de Franse Revolutie, die dus met de bestorming van de Bastille begon. Hoewel de economie groeide had de gewone man hier geen voordeel van. Ook de boeren waren ontevreden. Zij ageerden onder meer tegen de belastingen die zij moesten betalen en terechtkwamen bij de in hun ogen veel te machtige grootgrondbezitters. Toen in 1787 bleek dat de Staat bankroet was, wekte dit nog grotere ergernis op.
Bestorming van de Bastille en de Revolutie
Het bericht over de bestorming van de Bastille verspreidde zich snel en al gauw sloeg de revolutie ook toe in de provincies. Veel burgers vielen de aristocratie aan en ontdeden hen van hun bezittingen. Een week na de bestorming werd het stadhuis van Straatsburg geplunderd.
De Franse revolutie zou uiteindelijk tien jaar duren. Napoleon Bonaparte pleegde toen (1799) een staatsgreep en sleepte Frankrijk mee de zogenaamde Napoleontische tijd in.
Boek: De Franse Revolutie
