De stichting van Byzantion gaat volgens de legendes terug naar de zevende eeuw voor Christus wanneer kolonisten uit het Griekse Megara dit gebied binnentrekken. Koning Byzas sticht in 667 voor Christus Byzantion op aanwijzing van het Orakel van Delphi.
Handelsstad
Doordat Byzantion op een zeer strategische positie ligt wordt het al gauw een rijke en welvarende handelsstad. Het controleert grotendeels de handel tussen de Middellandse en Zwarte Zee en verdient daar dus veel geld mee. De stad speelt daarom een belangrijke economische en politieke rol in deze regio.
Byzantion breidt langzaam maar zeker haar grondgebied uit door bijvoorbeeld de naburige Griekse stad Chalcedon te veroveren. Desondanks blijft het toch vooral een stad die zich richt op het drijven van handel in plaats van oorlog.
Macedonië en Rome
Ondanks dat Byzantion enige tijd bezet wordt door de Macedoniërs blijft het een welvarende stad. Met de komst van de Romeinse legers in het oosten wordt het een belangrijke stad in het Romeinse Rijk. Byzantion kiest in 196 na Christus tijdens een burgeroorlog tussen de Romeinse veldheren Pescennius Niger en Septimius Severus partij voor eerstgenoemde. De stad moet deze foute keuze bekopen met een beleg door de troepen van Severus en de daarop volgende verwoesting van een groot deel van de stad.
Herbouw
De strategische ligging van Byzantion blijkt echter te belangrijk voor de Romeinen te zijn. Keizer Septimius Severus laat de verwoeste stad opnieuw opbouwen. De stad wordt flink uitgebreid en de stadsmuren worden versterkt. Deze impuls zorgt ervoor dat Byzantion in relatief korte tijd weer een welvarende stad is.
