Dat is vaste prik – Herkomst en betekenis

Bijna iedereen kent de uitdrukking dat iets ‘vaste prik’ is. Hoe zijn we aan deze uitdrukking gekomen?

Betekenis van dat is vaste prik’

Er wordt gezegd dat iets “vaste prik is”, wanneer een gebeurtenis zich in de tijd geregeld herhaalt. Wanneer iets vaste prik is, kun je de klok er dus op gelijkzetten dat een bepaalde gebeurtenis zich de komende tijd, vaak op gezette tijden, gaat herhalen.

Herkomst van de uitdrukking

De uitdrukking is al eeuwenoud. Het gezegde heeft betrekking op een punt of kerf die in een stok of stuk hout werd gezet. Dit gebeurde door belastinginners, die zo bijhielden hoeveel belasting iemand nog moest betalen. Ook winkeliers herbergiers maakten van deze methode gebruik, om zo de nog openstaande rekening van kroegtijgers bij te kunnen houden.

Het spreekwoord ‘iets op je kerfstok hebben‘ is ook aan deze situaties ontleend. Wie iets op zijn kerfstok heeft, heeft nog een openstaande schuld.

De kerfjes en snedes konden allerlei vormen aannemen, qua dikte, lengte, breedte, diepte of anders als kruisje in de stok geprikt worden. Vaak gebeurde dit in de vorm van twee stokken, latjes of houtjes. Eentje was voor de belastinginner, winkelier of herbergier en de andere voor de klant of schuldenaar. Bij een betaling of schuld-erkentenis werden dan op beide houtjes dezelfde inkervingen gemaakt.

Bronnen ▼