De radiotechnicus Frans Brouwer werkte vanuit zijn woonplaats Voorburg van april 1944 tot en met de Bevrijding in mei 1945 aan het werk. Hij schreef in totaal 33 brieven van twee pagina’s en iedere brief bevatte een verhaal in stripvorm. In de brieven komen veel dagelijkse thema’s uit de bezettingstijd aan bod. Van NSB’ers tot de Hongerwinter en D-Day en van de Arbeitseinsatz tot de Duitse vorderingen van goederen en het gebruik van noodkacheltjes.
Historicus Loe de Jong achtte het werk
van grote waarde. In 1951 schreef hij Frans Brouwer onder meer het volgende:
Ik ken geen werkstuk, dat geslaagder is dan het Uwe en dat betere voorbeelden bevat van onvervalste humor uit de bezettingstijd. (…) Uw stuk hoort thuis in een nationale verzameling.
Originele pagina’s
De tentoonstelling rond het bijzondere manuscript heeft de titel Krabbels en Klodders: De Bezetting in unieke strips en loopt van 21 april tot 31 december 2010. In zeven intieme ruimtes in het museum wordt telkens een beeldverslag (‘brief’) uit het manuscript meer dan levensgroot afgedrukt, waarin steeds een ander thema naar voren komt. Bijzonder is dat de originele pagina’s van deze briefcorrespondentie ook in de tentoonstelling te lezen zijn.
De verschillende thema’s komen via objecten, films, foto’s en geluidsfragmenten tot leven. Veel van wat Frans Brouwer 65 jaar geleden met grote precisie tekende (zoals noodkacheltjes, buizenradio’s, landwachtuniformen, Duitse helmen en Oekraïnse sigaretten) is in de tentoonstelling te bewonderen.
Tegelijk met de tentoonstelling verschijnt het boek Krabbels en Klodders: De Bezetting in beeld. In deze uitgave zijn de 33 beeldverslagen van Frans Brouwer integraal opgenomen, aangevuld met een biografie, enige redactionele bijdragen en relevante documentatie.
