De Amerikaanse historicus Philip Jenkins is in de Verenigde Staten een veelgeprezen publicist op het gebied van religiegeschiedenis. Ook in Nederland geniet hij, met name in protestantse kringen, de nodige bekendheid. Recent voegde Jenkins een mooi boek over de Eerste Wereldoorlog aan zijn oeuvre toe: The Great and Holy War. How World War I Became a Religious Crusade.
Voor zowel christenen als niet-christenen waren de twee meest schokkende aspecten van de Eerste Wereldoorlog de ongekende massaslachting door de vele nieuwe wapens (mitrailleur, tank, gifgas, vlammenwerper) en het feit dat het hoofdzakelijk van origine christelijke naties waren die deze oorlog onderling uitvochten. Waarbij elk van deze landen ook nog claimde dat God aan zijn zijde stond. Naar aanleiding van de Duitse onbeperkte duikbotenoorlog en het Zimmermanntelegram, raakten ook de Verenigde Staten – eveneens overwegend christelijk – in 1917 militair in de Eerste Wereldoorlog betrokken.
‘Heilige kruistochten’
Interessant is dat Jenkins een breed perspectief hanteert door vergelijkingen door de tijd heen te maken. Zo gaat hij in het afsluitende hoofdstuk in op het tegenwoordige islamitisch activisme en fundamentalisme. De religieuze dadendrang van de huidige extremistische moslim is vrij goed vergelijkbaar met de houding van de gemiddelde Europese of Amerikaanse christen in de jaren 1914-1918.
Slot
Dit boek is verplichte kost voor iedereen die geïnteresseerd is in diepgravende historische analyses op het snijvlak van oorlog en religie. Aangetekend moet wel worden dat Jenkins een Amerikaanse evangelical is, die weinig blijk geeft van een streven naar objectiviteit. Hier en daar oordeelt Jenkins te veel, in plaats van te verklaren en vanuit verklaringen te begrijpen.
Bekijk dit boek bij:
