De onfortuinlijke Koning Midas

Alles wat hij aanraakte veranderde in goud
3 minuten leestijd
Koning Midas met zijn ezelsoren (Andrea Vaccaro)
Koning Midas met zijn ezelsoren (Andrea Vaccaro)

Koning Midas is een legendarische koning uit de Griekse mythologie. Hoewel hij overladen werd met goud, was hij niet erg gelukkig. Lees hier waarom…

Midas was heerser van Frygië, een koninkrijk in het midwesten van de Anatolische hoogvlakte. Op een dag redde hij de sater Silenus. Die was stomdronken geworden doordat hij gedronken had uit een bron waarvan het water wijn geworden was. Silenus werd hierna gevangen genomen en naar koning Midas gebracht. Die verwelkomde de sater gastvrij en liet hem daarna vrij.

Dronken Silenus - José de Ribera
Dronken Silenus – José de Ribera

Dionysos, de god van de wijn, was de koning hiervoor zeer erkentelijk en als beloning mocht Midas één wens doen. De koning hoefde hierover niet lang na te denken en sprak:

“Laat dan alles wat ik aanraak in goud veranderen.”

De wens werd onmiddellijk vervuld. Een takje dat Midas van de boom afhaalde, een steen die hij opraapte van de grond: werkelijk alles veranderde in goud zodra de koning het aanraakte. De koning was in de wolken. Hij zou alle vorsten ter wereld nu in rijkdom overtroeven. Terug in zijn paleis kwam Midas er achter dat er ook wat nadelen kleefden aan zijn nieuwe gave. Zijn onderdanen maakten een heerlijk feestmaal voor hem. Toen Midas het brood pakte, veranderde het echter onmiddellijk in goud waardoor hij er niet meer van kon eten. Hetzelfde gebeurde met het vlees, het fruit en zelfs met de drank. Al snel verging de koning van de honger en de dorst. Tot overmaat van ramp veranderde ook de dochter van de koning in een gouden standbeeld, nadat Midas haar had aangeraakt.

De dochter van koning Midas verandert in goud (Walter Crane, 1893)
De dochter van koning Midas verandert in goud (Walter Crane, 1893)

Het was Midas inmiddels wel duidelijk wat voor stomme wens hij had gedaan. Wanhopig smeekte hij Dionysos de wens ongedaan te maken, zodat hij tenminste weer normaal kon eten en drinken. De god van de wijn streek over zijn hart en sprak:

“Ga naar de rivier die stroomt door het rijk van de Lydiërs en vindt de bron van de waterstroom. Steek vervolgens je hand in de bron en baad je in het water. Daarna zal het ongeluk van je verdwijnen.”

Midas volgde de loop van de rivier, vond de bron en deed daar wat de god hem had gezegd. De wonderkracht ging hierop op de rivier over, waardoor die vanaf dat moment goud met zich meevoerde. Midas was hierna wel genezen van zijn hebzucht en koos voor een meer ascetisch leven.

Jacob Jordaens - Het oordeel van Midas
Jacob Jordaens – Het oordeel van Midas

De ezelsoren van koning Midas

Het ongeluk was voor de koning echter nog niet over. Op een dag was hij getuige van een wedstrijd tussen de god Pan en Apollo. Pan beweerde dat hij met zijn panfluit mooiere muziek maakte dan Apollo met zijn goddelijke snarenspel. Afgesproken werd dat beide goden een stuk zouden spelen, waarna Tmolos, de god van de berg waar Pan woonde, uitspraak zou doen.

Eerst was Pan aan de beurt. Met zijn fluit maakte hij wel geluid maar de toehoorders waren het er wel over eens dat de muziek nogal schel was. Toen Apollo zijn luit bespeelde viel iedereen stil van de prachtige klanken. Het oordeel van de scheidsrechter was eenvoudig. Apollo won de wedstrijd.

Koning Midas, een van de toehoorders en een gunsteling van de god Pan, waagde het echter de beslissing in twijfel te trekken:

“Je hebt het helemaal mis Tmolos. De prijs komt aan Pan toe!”

Apollo was woedend, greep Midas bij zijn oren en sprak.

“Oren die zo dwaas oordelen, verdienen geen mensengedaante meer!”

Koning Midas met zijn ezelsoren (Andrea Vaccaro)
Koning Midas met zijn ezelsoren (Andrea Vaccaro)
De god trok vervolgens hard aan de oren waardoor ze een stuk groter werden. Vervolgens groeide er een dikke laag haar over. Koning Midas had vanaf die dag ezelsoren. De koning schaamde zich vreselijk voor zijn vreemde oren en droeg voortaan een tulband over zijn hoofd. Alleen zijn kapper wist wat voor vreemds er onder het hoofddeksel verborgen ging. Hierover spreken durfde de jonge man niet, maar hij vond het ook moeilijk het geheim voor zichzelf te houden. Op een dag groef de kapper daarop een kuil en fluisterend vertrouwde hij daar vervolgens zijn geheim aan de aarde toe. Snel gooide hij hierna de kuil weer dicht. Elk geheim wil echter openbaar worden. Op de plek waar de kapper de kuil gegraven had, groeide korte tijd later een bos riet. Als de wind daar doorheen ging ruiste het en leek het te roepen:

“Koning Midas heeft ezelsoren! Koning Midas heeft ezelsoren!”

Toen de koning merkte dat iedereen van zijn geheim wist, stierf hij van schaamte.

Overzichtspagina Griekse mythologie

Boek: Mythen uit het oude Griekenland

Video: De mythe van koning Midas

Recent gepubliceerd

Reageer

Abonneer
Stuur mij een e-mail bij
guest
0 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 54.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
0
Reageren?x
×