Dark
Light

Een zilveren drinkhoorn uit 1873, symbool voor de strijd tegen het water

2 minuten leestijd
De zilveren drinkhoorn uit 1873
De zilveren drinkhoorn uit 1873 - Foto: Jan Nooijen / Zilvermuseum

Het Zilvermuseum in Schoonhoven toont tot eind dit jaar een bijzondere zilveren drinkhoorn uit 1873. Het rijkgedecoreerde object is in bruikleen aan het museum gegeven door Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden.

De drinkhoorn staat volgens het museum symbool voor de eeuwenoude strijd tegen het water in Nederland. Vierhonderd jaar geleden, op 1 januari 1624 brak een dijk door bij Tull en ’t Waal, een klein dorpje in de huidige gemeente Houten, waardoor het hele gebied tussen Utrecht en Woerden onder water kwam te staan.

Het toenmalige Hoogheemraadschap Lekdijk Bovendams, tegenwoordig onderdeel van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, gaf eeuwigdurende obligaties uit om het herstel te financieren. Obligaties zijn een soort leningen die met rente worden terugbetaald. Aan de obligatiehouders, waarvan er een in het bezit is van de New York Stock Exchange, betaalt het hoogheemraadschap tot op de dag van vandaag rente van vijftien euro per jaar.

De zilveren drinkhoorn uit 1873
De zilveren drinkhoorn uit 1873 – Foto: Jan Nooijen / Zilvermuseum

De oorsprong van de dijkcontroles in het gebied gaat nog verder terug. Rond 1320 braken de dijken bij Tull en ’t Waal meerdere keren door, wat leidde tot de oprichting van een college dat vanaf 1323 de dijken jaarlijks controleerde, op aanwijzing van bisschop Jan van Diest. Precies 550 jaar na deze eerste controle in 1873 werd dit jubileum feestelijk gevierd. Dit begon op 11 november met een inspectie van de dijk, gevolgd door een diner in het dijkhuis van Schalkwijk.

Tijdens dit diner ontving het college dat verantwoordelijk was voor de dijkcontroles de rijkgedecoreerde drinkhoorn, ter ere van het 550-jarige jubileum. De hoorn is van zilver en kristal en werd uitgevoerd door de fabriek Johannes Mattheus van Kempen en zonen. Het Zilvermuseum bezit veel van zijn beroemde werken.

De drinkhoorn in detail

De voet van de drinkhoorn toont een mythologische dolfijn, omringd door waterplanten, waaruit een brede waterstraal stroomt, symbolisch voor de rivier de Lek. De verheven rand stelt de waterkering van de Lekdijk Bovendams voor, en op de voet zijn de wapenschilden van belangrijke functionarissen te zien.

De kristallen drinkbeker, bekroond door een leeuw met het wapen van de Lekdijk Bovendams en schilden van bisschop Jan van Diest met de jaartallen 1323 en 1873, rust bovenop de voet. Het zilveren deksel is versierd met de wapenschilden van de voormalige leden van het college.

De drinkhoorn is voor het eerst sinds lange tijd voor een groot publiek te zien. Normaal gesproken staat het bijzondere historische object op het kantoor van het hoogheemraadschap.

×