De familie van Anne Frank probeerde vanuit Nederland te emigreren naar de Verenigde Staten. Vaak is beweerd dat de aanvraag van de familie werd geweigerd. Nieuw onderzoek van de Anne Frank Stichting en het United States Holocaust Memorial Museum toont echter aan dat de procedure nooit werd afgerond.
Op 6 juli 1942 dook de familie Frank onder in het Achterhuis. Na vergeefse emigratiepogingen was onderduiken het enige wat restte om uit handen van de nazi’s te blijven. De familie Van Pels en Fritz Pfeffer voegden zich kort daarna bij de familie Frank in het Achterhuis.
Vader Otto Frank had aanvankelijk geprobeerd om te emigreren naar de Verenigde Staten. Op 30 april 1941 schreef hij daarover aan zijn goede Amerikaanse vriend Nathan Strauss in New York:
“I am forced to look out for emigration and as far as I can see the USA is the only country we could go to.”
Bureaucratie, oorlog en tijd dwarsboomden Otto’s emigratiepogingen, evenals die van vele andere Joden. Otto Frank was sinds 1938 met emigratieplannen naar de Verenigde Staten bezig. De aanvraag voor emigratie met alle benodigde documenten moest ingediend worden bij het Amerikaanse consulaat in Rotterdam, dat als enige in Nederland emigratievisa verstrekte. Het consulaat werd op 14 mei 1940 verwoest tijdens de bombardementen op Rotterdam. Dat leidde tot een moeizame reconstructie van de wachtlijst en alle aanvragen, eveneens die van Otto Frank, moesten opnieuw worden ingediend.
Ook vanuit de Verenigde Staten waren er obstakels: Joden die Europa wilden ontvluchten moesten een (trage) emigratieprocedure doorlopen bij gebrek aan een vluchtelingenbeleid. De bereidheid om Joodse vluchtelingen op te vangen was bovendien gering.
Otto Frank hoopte met de hulp van zijn vriend Nathan Straus, die over financiële middelen en connecties beschikte, alsnog de Verenigde Staten binnen te komen. Ondanks de inspanningen van Nathan en van Otto’s twee zwagers in de Verenigde Staten, lukte het echter niet om de emigratie rond te krijgen. Nieuwe maatregelen haalden Otto in: de Verenigde Staten sloten alle Duitse consulaten, waarop nazi-Duitsland in juli 1941 alle Amerikaanse consulaten in Duitsland en bezet gebied sloot. Otto’s poging om via Cuba naar de VS te emigreren, liep eveneens op niets uit.
Na de aanval op Pearl Harbor en de stillegging van het trans-Atlantische scheepsverkeer was reizen naar Cuba onmogelijk. Otto Frank besloot met zijn gezin te gaan onderduiken in het Achterhuis van zijn bedrijfspand aan de Prinsengracht.
Verklaring van goed gedrag
De emigratiepoging van de familie Frank is recent uitvoerig onderzocht. Men ontdekte onder meer dat Otto Frank nooit een verklaring van goed gedrag aanvroeg. Dit was een van de vereiste documenten voor een visumaanvraag. Hieruit concluderen de onderzoekers dat de visumaanvraag van de familie Frank nooit is afgerond. De Anne Frank Stichting:
“Hoewel de Verenigde Staten allesbehalve een ruimhartig beleid ten aanzien van Joodse vluchtelingen hadden, wordt duidelijk dat Otto, Edith, Margot en Anne Frank niet zijn geweigerd om de Verenigde Staten binnen te komen. Door alle verwikkelingen is Otto’s emigratieaanvraag bij het Amerikaanse consulaat in Rotterdam nooit afgehandeld.”
Lees ook: Amerika stuurde in 1939 boot vol Joodse vluchtelingen terug
Overzicht van boeken over Anne Frank en haar familie