Geschiedenis van de typemachine

De laatste fabriek die nog typemachines maakte werd in 2011 gesloten. De fabriek in Mumbai, India, maakte die tijd nog duizenden typemachines per jaar, maar kreeg te weinig orders binnen.

De Godrej & Boyce fabriek startte in de jaren vijftig met het maken van typemachines en bleef uiteindelijk na de opkomst van de computer als laatste fabriek over. Ook bij hen is echter het einde van typemachine definitief.

Uitvinding van de typemachine

In 1868 werd de eerste machine gemaakt die zich leende voor massafabricage. Ruim anderhalve eeuw eerder werd echter al voor het eerst octrooi aangevraagd door de Brit Henry Mill voor een typemachine. In de tussenliggende jaren werd de typemachine verschillende keren ‘uitgevonden’, door onder meer Pellegrino Turry, de uitvinder van het carbon papier. Die eerste machines werkten beduidend langzamer dan het schrijver met de hand en werden moeilijk verkocht. De machine kwam daarom pas goed in de markt door de machine die in 1868 werd bedacht door de Amerikaan Christopher Latham Sholes.

Sholes maakte meerdere machines die allemaal werkten volgens het hamerslagprincipe. Om te voorkomen dat de de letterstangetjes in elkaar kwamen te zitten, paste Sholes de volgorde van de letters aan, zodat veel gebruikte tekens zo min mogelijk naast elkaar kwamen te zitten, het QWERTY-toetsenbord. Dat toetsenbord is later op een aantal punten aangepast, maar wordt nog steeds gebruikt.

In 1910 werd de typemachine die inmiddels door verschillende bedrijven werd gemaakt, gestandaardiseerd. Vanaf de jaren ’60 werd de typemachine op grote schaal gebruikt, met name op kantoren. In die tijd typten eigenlijk alleen vrouwen, de typisten. Die typten handgeschreven brieven over of typten teksten die werden gedicteerd. Het was nog noeste arbeid, aangezien de toetsen met een behoorlijke kracht moesten worden ingedrukt, zelfs bij de pink. Door het ontstaan van de elektronische typemachine en later de computer is ook de functie van typiste volledig verloren gegaan. Mannen typen nu hun eigen brieven uit.

Met de sluiting van de laatste typemachinefabriek, kan het ambachtelijke apparaat zich aansluiten in het rijtje van historische voorwerpen als de cassetteband, de VHS en de polaroid-camera.

The Typewriter; Leroy Anderson (1908-1975)