Greenpeace is een internationale milieuorganisatie die zich middels geweldloze acties hard wil maken voor een beter milieu.
Greenpeace werd in 1970 opgericht door een groep Canadezen die wilden demonstreren tegen Amerikaanse ondergrondse atoomproeven op het eiland Amchatka bij Alaska. Een van de bekendste oprichters van Greenpeace is de vredesactivist en quaker Irving Stowe. Op Amchatka leefden onder meer zeeotters, adelaars en verschillende valken. En dat moest zo blijven, vonden de actievoerders.
De oprichters van Greenpeace vertrokken met een kleine vissersboot, de Phyllis Cormack, vanuit Vancouver. Het schip kreeg van hen een nieuwe naam: Greenpeace. Doel van de reis was Amchatka, maar zover kwamen de actievoerders niet. Ze werden gestopt en Amerika bracht de bom alsnog tot ontploffing.
Toch bleek de actie achteraf een succes. De actievoerders hadden veel media-aandacht gekregen en zo de aandacht gericht op de gevolgen van ondergrondse atoomproeven. Met name in de Amerikaanse media werd veel over de oprichters van Greenpeace geschreven. Uiteindelijk staakte Washington de proeven. Het eiland Amchatka werd hierna een vogelreservaat.
Sinds die tijd is Greenpeace zich blijven verzetten tegen atoomproeven. De organisatie verzette zich onder meer tegen de Franse kernproeven op Mururoa. In 1985 werd het beroemde Greenpeace-schip Rainbow Warrior, dat een actie tegen de kernproeven op Mururoa wilde voeren, door de Franse geheime dienst opgeblazen in de haven van Auckland, Nieuw-Zeeland. Bij deze aanslag kwam het Nederlandse bemanningslid Fernando Pereira om het leven.
Zeehonden en walvissen
Greenpeace zet zich ook in voor de bescherming van bedreigde diersoorten en bestrijdt milieuvervuilers. Bij het grote publiek werd de organisatie vooral populair met acties tegen de jacht op zeehonden en walvissen.
Tegenwoordig is Greenpeace een van de grootste en bekendste milieuorganisaties ter wereld. De organisatie is actief in ongeveer veertig landen. Greenpeace-activisten komen nog geregeld in het nieuws. Bijvoorbeeld als ze met kleine bootjes rond walvisjagers varen en zo proberen het leven van een walvis te redden. De activisten nemen echter ook plaats aan onderhandelingstafels en proberen dan via het debat organisaties en regeringen te winnen voor hun ideeën. In 1998 verbood de EU na vijftien jaar debat alle grootmazige drijfnetten in de EU-wateren. Greenpeace had jarenlang actie gevoerd tegen deze drijfnetten.
Uitgangspunten
De milieu-organisatie heeft een aantal uitgangspunten. Zo wil Greenpeace bijvoorbeeld dat alle acties geweldloos zijn. Of al die acties altijd zo onschuldig zijn, daarover verschillen de meningen wel eens. Zo bestempelde de Federatie van Visserijverenigingen de milieu-organisatie eind 2008 als een ‘criminele organisatie’. Dit nadat Greenpeace op het Sylter Buitenrif op de grens tussen Denemarken en Duitsland rotsblokken in zee had gestort. Volgens de Federatie van Visserijverenigingen levensgevaarlijk.
Een ander uitgangspunt van Greenpeace is onafhankelijkheid. Overheidssubsidies of giften van bedrijven wil Greenpeace niet hebben. Actievoeren wil Greenpeace doen volgens het zogenaamde Bearing witness-principe. Dit houdt in dat de actievoerders op die plekken zijn waar zich in hun ogen misstanden voordoen om deze misstanden vervolgens bekend te maken bij het grote publiek.
Klimaattop Kopenhagen
Tijdens de klimaattop in Kopenhagen eind 2009 vielen Greenpeace-activisten een galadiner van de Deense koningin Margrethe II binnen. Vier actievoerders hadden een spandoek bij zich met daarop de tekst ‘politici praten, leiders handelen’. De activisten werden aangehouden. Onder hen de Nederlander Joris Thijssen en de directeur van Greenpeace Spanje, Juan López de Uralde.
Het hoofdkantoor van de internationale milieuorganisatie bevindt zich in Amsterdam. Greenpeace had in 2009 wereldwijd ruim 2,9 miljoen leden.
Boek: Greenpeace captain – Mijn avonturen om de toekomst van onze aarde te redden