De Siciliaanse koning Falaris krijgt rond 560 voor Christus een bijzonder geschenk, de ‘Siciliaanse Stier’. Dit presentje, een verzinsel uit de koker van Perillos van Athene, is een executiemiddel dat criminelen levend roostert. Omdat Falaris het cadeau walgelijk vindt stopt hij Perillos in zijn eigen martelwerktuig, brengt het boeltje aan de kook en gooit hem daarna van een klif.
Pasgeboren baby’s als hapje
Van 570 tot 554 voor Christus regeert Falaris, een Griekse kolonist uit Kreta, over de stad Akragas (het tegenwoordige Agrigento) op Sicilië. Sicilië is in die tijd een Griekse kolonie. Falaris doet veel goeds voor Akragas en zorgt dat de stad een fraaie Zeus-tempel krijgt, naast prima watervoorzieningen en sterke stadsmuren. Zijn adequate bestuur helpt Falaris om zijn macht geleidelijk uit te breiden. Op een gegeven moment ‘bestiert’ hij geheel Sicilië.
Maar de Siciliaanse koning heeft helaas ook een aantal nare karaktertrekjes: met enige onregelmatigheid is Falaris zeer meedogenloos. Zo vermeldt de klassieke literatuur dat hij af en toe pasgeboren baby’s opeet, hoewel het onomstotelijke bewijs voor zijn kannibalisme nooit is geleverd. Zeker is wel dat hij van geweld houdt en niet vies is van wrede executies. Wellicht om die reden geeft koperbewerker Perillos van Athene zijn nieuwste uitvinding de Siciliaanse Stier – ook wel Messingen Stier of Koperen Stier genoemd – cadeau aan Falaris. Hij denkt met deze gift een goed figuur te slaan.
Stierlijke ergernis
Hoe werkt Perillos’ martelwerktuig precies? De Siciliaanse Stier is een beeld van een stier, dat is gemaakt van messing (een soort koper) en van binnen hol is. Via een deurtje wordt de veroordeelde in de machine gestopt, waarna de executeurs de deur vergrendelen en daaronder een vuurtje stoken. Het gloeiend hete messing zorgt ervoor dat de pechvogel in de stier tergend langzaam geroosterd wordt.
Om de voltrekking van deze straf nog wat sensationeler te maken, bedenkt Perillos een handigheidje. In de kop van de stier heeft hij buizen aangebracht, zodat het gegil van de terdoodveroordeelde flink versterkt wordt. De stier van Perillos tart qua wreedheid ieder voorstellingsvermogen. Het executiemiddel is een stuk meedogenlozer dan bijvoorbeeld de brandstapel, vanwege de tergende traagheid waarmee de veroordeelde aan de kook gebracht wordt.
Tegen alle verwachtingen in ergert Falaris zich stierlijk als Perillos hem zijn geschenk aanbiedt. Zelfs voor de Siciliaanse vorst gaat dit te ver. Hij vraagt Falaris de uitvinder om zijn nieuwe snufje publiekelijk aan hem te demonstreren. Perillos moet maar even in de stier plaatsnemen om het geluidsniveau te testen. Op het moment dat de uitvinder in het martelwerktuig kruipt, gaat er aan de zijkant een deurtje dicht en wordt er een stevig vuur onder de stier gestookt. Wonderbaarlijk genoeg overleeft Perillos deze geïmproviseerde kookworkshop. Falaris kiepert de arme man, die natuurlijk onder de brandwonden zit, even later van een steile rots naar beneden.
Evangelist aan de kook
Hoewel Falaris de Siciliaanse Stier een walgelijke uitvinding vindt, gebruikt hij het apparaat zelf diverse malen om misdadigers of vijanden ter dood te brengen. In 554 voor Christus heeft Falaris echter de pech dat hij het onderspit delft in een oorlog. De overwinnaars houden ook wel van zwartgallige humor en roosteren Falaris in diens eigen Siciliaanse Stier.
De Siciliaanse Stier is ook daarna nog gebruikt, met name door de Romeinen tegen christenen. Zo zouden ze in Rome rond 95 na Christus de evangelist Johannes – de schrijver van het Bijbelboek Openbaring -, liefst vierentwintig uur in een groot koperen vat met olie hebben gekookt. Volgens het verhaal overleeft Johannes de kooksessie op wonderbaarlijke wijze, waarna hij naar het gevangeneneiland Patmos wordt verbannen. Veel meer christenen worden levend gekookt, in een olievat of in een Siciliaanse Stier.
Bronnen â–¼
– William Webb, A History of Torture. From Iron Maidens to Vlad’s Impalin (Createspace / Absolute Crime Books, 2014).
– Willem Westerbeke (sam.), Martelaren in het Romeinse Rijk (Middelburg 2011) 43.
– https://nl.wikipedia.org/wiki/Messingen_stier