Het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) heeft een website gelanceerd die volledig is gewijd aan het ‘Rijke Roomse leven’ in Brabant. De site deelt kennis en informatie over het katholieke leven tussen 1900 en 1970, maar haalt vooral ook herinneringen op aan die tijd.
De archiefinstelling wijst erop hoeveel invloed de katholieke kerk op de provincie heeft gehad. Tussen ca. 1850 en 1960 was ruim negentig procent van de Brabanders praktiserend rooms-katholiek. De Kerk had daardoor een enorme invloed op het dagelijks leven van de Brabanders. De katholieke reguliere geestelijkheid was op een breed maatschappelijk terrein actief. Vooral in het onderwijs (van kleuteronderwijs tot voortgezet (beroeps)onderwijs) en in de zorg (ziekenzorg, bejaarden- en gehandicaptenzorg en opvang van wezen). Mede dankzij de Katholieke Kerk groeide het niveau van onderwijs en gezondheidszorg spectaculair. De archiefinstelling plaatst echter ook een kanttekening:
Natuurlijk zaten in dit legioen van religieuzen ook ‘krengen van barmhartigheid’, die zich schuldig maakten aan misbruik en ander onrecht. Ook op instellingsniveau zijn er dingen gebeurd, waar we nu met verontwaardiging en onbegrip naar kijken. Die historische werkelijkheid mag zeker niet worden ontkend. Maar daar staat tegenover dat heel veel andere religieuzen zich hun leven lang hebben ingespannen voor de medemens en daarmee een uitgebreid netwerk van zorg- en onderwijsinstellingen hebben gebouwd. Mede dankzij de inspanningen van de Kerk groeide het niveau van onderwijs en gezondheidszorg spectaculair.”
Herkenning
Bijna iedere Brabander die nu boven de veertig jaar oud is, heeft volgens het BHIC op de een of andere manier herinneringen aan het katholieke leven. Op de nieuwe website, getiteld ‘Wierook, wijwater & worstenbrood’ worden de herinneringen opgehaald. De archiefinstelling heeft bijvoorbeeld honderden foto’s online gezet van de meer dan duizend katholieke kerken, kloosters en lourdesgrotten in Noord-Brabant. Daarnaast is op de site informatie te vinden over ordes en congregaties die in de provincie werkzaam zijn geweest.
Verhalen over typisch roomse fenomenen – zoals het knikengeltje, het missiebusje, het wijwatervat en de beatmis – zorgen wat het BHIC betreft voor een ‘feest van herkenning’. De site wordt de komende tijd verder uitgebreid en bezoekers kunnen zelf ook herinneringen delen.
Website: wierookwijwaterenworstenbrood.nl
Ook interessant: De katholieke emancipatie
Boek: Het katholicisme in Europa – Een geschiedenis