Tussen 1932 en 1972 vond in Tuskegee, Alabama een omstreden experiment plaats naar de gevolgen van onbehandelde syfilis. De proefpersonen waren 399 arme, zwarte Amerikanen, die expres geen geneesmiddelen kregen voor hun syfilis. Daardoor overleden 28 van hen direct aan syfilis en 100 mannen aan bijkomende complicaties.
De bedoeling van het onderzoek was om te bestuderen wat syfilis in de laatste fase met een patiënt deed en of er verschillen in het ziektebeeld bestonden tussen blanke en zwarte zieken. Het experiment werd uitgevoerd in Tuskegee, omdat daar veel arme zwarte mannen woonden en syfilis er bovendien tamelijk veel voor kwam. De arme mannen kregen te horen dat zij werden behandeld vanwege ‘slecht bloed’. In feite werd er echter niks behandeld en werd enkel afgewacht tot ze overleden.
Toen in 1947 penicilline de standaardbehandeling van de ziekte werd,kregen de zwarte mannen geen behandeling. Hierdoor kregen zij te maken met de gevolgen van de onbehandelde syfilis: tumoren, hartziekten, verlamming, blindheid, krankzinnigheid en uiteindelijk de dood. Begin jaren ’70 kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat het onderzoek niet bruikbaar was. In 1972 berichtte de Washington Post voor het eerst over het omstreden onderzoek en werd het stopgezet.
Gevolgen
Na dit onderzoek werden proefpersonen van medische onderzoeken in Amerika beter beschermd door onder meer de National Research Act en de National Commission for the Protection of Human Subjects of Biomedical and Behavioral Research, met speciale aandacht voor etnische minderheden en kwetsbare groepen.
De slachtoffers van het experiment en hun nabestaanden kregen uiteindelijk 10 miljoen dollar schadevergoeding. In 1997 bood president Clinton aan acht mannen die het hadden overleefd namens de natie zijn excuses aan voor het experiment:
“The eight men who are survivors of the syphilis study at Tuskegee are a living link to a time not so very long ago that many Americans would prefer not to remember, but we dare not forget. It was a time when our nation failed to live up to its ideals, when our nation broke the trust with our people that is the very foundation of our democracy. (…) To our African American citizens, I am sorry that your federal government orchestrated a study so clearly racist. That can never be allowed to happen again. It is against everything our country stands for and what we must stand against is what it was.”
In 1997 wordt het drama verfilmd. De televisiefilm ‘Miss Evers’ Boys’ wint onder meer een Golden Globe en vier Emmy Awards.
Wantrouwen
Het experiment zorgde voor groot wantrouwen van de zwarte Amerikanen in de Amerikaanse overheid. Er zijn nog steeds mensen die onder meer vanwege het Tuskegee-syfilisexperiment denken dat de Amerikaanse regering het hiv-virus in Afrika heeft verspreid om het Afrikaanse ras uit te roeien. Ook zou de CIA de drug ‘crack’ hebben geïntroduceerd in zwarte wijken en bewust niks doen om die drugshandel aan te pakken. De omstreden Amerikaanse dominee Jeremiah Wright gebruikt het experiment in zijn preken als bewijs voor ‘de samenzwering van de Amerikaanse overheid’. Dominee Wrigh was de voormalige dominee van president Barack Obama. Deze distantieerde zich in 2008 echter van de dominee omdat hij zich niet kon vinden in zijn uitspraken.