Historicus Chris van der Heijden is van mening dat de huidige canon van de Nederlandse geschiedenis een veel te rooskleurig beeld schetst. Wat hem betreft komt er een zwarte canon waarin specifiek wordt stilgestaan bij de gebeurtenissen waar we als land minder trots op zijn. Deze oproep voor een nieuwe canon moet volgens de historicus gezien worden als een “poging het nationale verhaal beter in balans te brengen”.
De historicus schrijft dit in de Groene Amsterdammer. Van der Heijden constateert dat in de huidige vijftig vensters van de historische canon bijna uitsluitend mensen en zaken voorkomen waarop we als land trots zouden kunnen zijn. Voor slechts twee van de huidige vensters (slavernij en Srebrenica) geldt dit niet.
Als het aan de historicus ligt komt er dus een zwarte canon waarin expliciet aandacht wordt besteed aan de “donkere pagina’s van de vaderlandse cultuur”. Van der Heijden:
“Daarmee wil ik niet beweren dat ons verleden louter kommer en kwel was. Verre van. Maar bij hoogtepunten horen dieptepunten. Bij trots past schaamte. Een zwarte canon dient geen ander doel dan die erkenning.”
De historicus vindt onder meer dat de executie van Oldenbarnevelt, de politionele acties, de val van Srebrenica, de moorden op Fortuyn en Van Gogh, Jan Pieterszoon Coen en de VOC-mentaliteit, de omgang met Joodse landgenoten tijdens en na de oorlog en de moord op de gebroeders De Witt zwarte bladzijden uit ons verleden zijn die niet zouden misstaan op de nieuwe ‘zwarte canon’.
Chris van der Heijden schreef onder meer het boek Dat nooit meer over de nasleep van de Tweede Wereloorlog in Nederland.
Boek: Zwarte bladzijden uit de vaderlandse geschiedenis – Rob Hartmans
Boek: De canon van Nederland