Afgelopen weekend namen duizenden Hongaren in Boedapest deel aan de Mars van de Levenden. Tijdens de mars stond men stil bij de vervolging van Hongaarse Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook werd er geprotesteerd tegen plannen van de overheid om een monument te bouwen dat herinnert aan de Duitse bezetting.
Hongaarse Joden, kort na aankomst in Auschwitz, mei 1944 – Foto: CC / Bundesarchiv[/cIn Hongarije woonden voor de Tweede Wereldoorlog veel Joden. Naar schatting 600.000 van hen werden tijdens de oorlog afgevoerd naar vernietigingskampen. Vorig jaar erkende de Hongaarse vicepremier Tibor Navracsics dat zijn land medeverantwoordelijk was voor de vervolging van Joden tijdens de oorlog.
Het land was tijdens de Tweede Wereldoorlog aanvankelijk een bondgenoot van nazi-Duitsland. Naarmate de oorlog vorderde en de geallieerden oprukten, begon Hitler de Hongaren echter te wantrouwen. De Duitse dictator was, niet onterecht, bang dat de Hongaarse leiders met de geallieerden onderhandelden over een afzonderlijke vrede. Maart 1944 liet Hitler Hongarije daarom bezetten. Hierna werd onmiddellijk een begin gemaakt met de deportatie van Joden. Onder de codenaam Aktion Höss werden in enkele maanden tijd honderdduizenden Joden naar concentratiekamp Auschwitz gedeporteerd. Het merendeel van deze Joden werd direct na aankomst vermoord.
De laatste tijd wordt het land geconfronteerd met een toenemend aantal antisemitische incidenten. De extreemrechtse politieke partij Jobbik, die geregeld in verband gebracht wordt met antisemitisme, haalde tijdens parlementsverkiezingen eerder deze maand ruim twintig procent van de stemmen. Jobbik ontkent antisemitisch te zijn, maar weigert wel antisemitische daden te veroordelen.
Monument
De Mars van de Levenden werd enigszins overschaduwd door een protest tegen de bouw van een oorlogsmonument in Boedapest op een plek waar tijdens de oorlog Joden werden geëxecuteerd. Dit monument, dat bedoeld is om de bezetting door nazi-Duitsland te herdenken, geeft volgens veel Hongaren een verkeerd beeld van de geschiedenis. Het beeld toont hoe een adelaar, een teken van de nazi’s, neerdaalt op de aartsengel Gabriël, een symbool voor Hongarije.