Nationaal Historisch Museum
Jan Oostrijck voer op de Holland-Amerika Lijn de wereld over. Hij zag hoe het vliegtuig langzaam de rol van de bootdienst overnam.
“Nederland had nog zeebenen toen ik in 1956 begon met varen. Veel mannen werden zeeman omdat het werk goed verdiende en zeemannen werden vrijgesteld van dienstplicht. Bovendien reisden we de hele wereld over. Tussen april en oktober voer ik tussen Rotterdam en New York. We voeren, via Le Havre en Southampton, in 7 dagen naar Amerika. In de winter waren er veel minder passagiers en werden er minder boten ingezet. Het kon flink tekeer gaan op de Noord Atlantic en veel passagiers werden zeeziek. Die lagen dan op de gang en riepen ‘gooi mij maar overboord!’
In de wintermaanden maakten veel schepen daarom cruises. We voeren om Zuid-Amerika, om Zuid-Afrika of we maakten een reis om de wereld. Daar namen we vijftig jaar geleden nog de tijd voor, we stopten vaak vijf dagen bij een haven. Nu varen cruiseschepen dezelfde avond al weer verder. Ik kwam voor mijn werk op Hawaï, in Japan, Canada, Chili. Overal. Als ik thuis foto’s liet zien, zei mijn vader: ‘Mooie foto’s, maar ik zie je nergens aan het werk!’ De mooiste plekken die ik heb gezien zijn Antarctica en Alaska. En de mooiste vrouwen van de wereld vind je in Peru!
Ik heb tien jaar gevaren en zag de veranderingen. Zakenmensen vlogen steeds vaker naar Amerika. Ze namen vervolgens de boot terug, gewapend met een typemachine. Zo hadden ze de tijd om werkverslagen te maken. Maar toen vliegen steeds goedkoper werd, ging al snel ook de terugreis met het vliegtuig. Waarom zou je zeven dagen over je reis doen, als het ook in acht uur kan? Toen de lijndienst in 1972 voor de laatste keer voer, was ik inmiddels gestopt als zeeman.”
