Maand van de geschiedenis
Dark
Light

Kassiewijle – Bijzonder synoniem voor de dood

1 minuut leestijd
Zicht op een begraafplaats
Zicht op een begraafplaats (CC0 - Pixabay - pattyjansen)

Als er een eind is gekomen aan iemands aards bestaan, wordt in de volksmond ook weleens gezegd dat de persoon in kwestie ‘kassiewijle’ is. Hij of zij is overleden. Dit synoniem voor de dood is afkomstig uit het Jiddisch.

Het woord komt in allerlei variaties voor, waaronder kassiewijne, asjeweine, gasjewijne, kasjewijne en sjewijne. Het is oorspronkelijk afgeleid van het Jiddische woord hasjeweine, dat ‘weg’ of ‘verdwenen’ betekent. Op zijn beurt is dit woord weer afgeleid van het Hebreeuwse hasjibhenu. Letterlijk betekent dat ‘doe ons terugkeren’. Wanneer in de synagoge aan het eind van de eredienst een wetsrol wordt weggedragen, en aan het zicht wordt onttrokken, spreekt men deze tekst altijd uit.

In de spreektaal wordt ‘kassiewijle’ ook wel eens gebruikt als gebruiksvoorwerpen stuk zijn gegaan. Bijvoorbeeld als een elektronisch apparaat, zoals een televisie of smartphone, de ‘geest heeft gegeven’. Anders dan soms gedacht heeft kassiewijle niets te maken met het woord ‘wijlen’ dat soms wordt gebruikt als het over overleden personen gaat (bijvoorbeeld ‘wijlen koningin Juliana’).

Kassiewijle is ook de naam van een podcast van Babs Bakels, waarin de (omgang met de) dood centraal staat.

Bronnen

-https://onzetaal.nl/taalloket/asjeweine-kassiewijne-kasjewijne-kassiewijle
-https://www.trouw.nl/cultuur-media/wie-wijlen-is-is-letterlijk-uit-de-tijd~bca1cd44/
-https://www.volkskrant.nl/wetenschap/doe-kassiewijle-weer-terugkeren~b0d4a330/
-https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/wijlen#.Y-Ox932ZO3A

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken. Meer informatie

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (48.314 actieve abonnees)

"Donateurs ondersteunen ons project en dragen direct bij aan de uitbreiding van ons archief."

Meer informatie