Bij Kasteel de Haar, het grootste kasteel van Nederland, is vanaf volgende week de tentoonstelling ‘Personeel op het Kasteel’ te zien. Bezoekers krijgen de kans om de geschiedenis van het kasteel te ervaren vanuit het perspectief van het personeel.
Kasteel de Haar heeft in totaal 200 ruimtes. Er zijn 20 slaapkamers, 12 badkamers en 15 bediendenvertrekken. Het souterrain, downstairs, was het domein van het personeel. Daar zijn vertrekken zoals de keuken, de voorraadkamers en de bloemenkelder. Personeel pauzeerde daar, zag op het bellenbord wie er gescheld had en bereidde de lunches en diners voor.
Op de smalle houten personeelstrap lagen traplopers zodat de voeten van de personeelsleden niet te horen waren voor de familie en gasten. De brede familietrap daarentegen, werd uitgevoerd in kostbaar steen. Boven op de bel-etage, upstairs, speelde het elitaire leven van de familie zich af.
Rond 1900 had ongeveer tien procent van de Nederlandse huishoudens personeel in dienst. Huispersoneel hoorde bij het leven en wie een beetje meetelde in de wereld had op zijn minst twee meiden. Tegenwoordig denken we vooral aan de Dienst van het Koninklijk Huis als het soortgelijk personeel betreft. Kasteel de Haar had tijdens de bewoning, voor Nederlandse begrippen, uitzonderlijk veel personeel in dienst. Denkt u aan: kok, lijfknecht, kamenier, rentmeester, kamermeisje, koetsier, gouvernante, kamerheer, linnenmeisje, slotbewaarder, jagt- en boschopziener, werkvrouw, tuinbaas, dienstmeid, stoker en bode. In de tentoonstelling komen bezoekers te weten wat al die mensen precies deden op het kasteel.
Extravagante diners
Het was lange tijd traditie dat baron van Zuylen van Nijevelt van de Haar in september prominente (internationale) gasten ontving met extravagante diners. Het personeel begon al een halfjaar van te voren met de voorbereidingen. Aan de bezoeken van de bekende gasten hangen een groot aantal bijzondere verhalen. In de tentoonstelling wordt bijvoorbeeld verteld waar de chauffeur van de baron sokken voor gast Roger Moore kocht en komen bezoekers te weten welke kapster het haar van operadiva Maria Callas met sanseveria’s.
De tentoonstelling is te bezoeken tijdens een kasteelrondleiding en loopt van 6 februari tot en met 31 mei 2014.