Leopold III van België – Koning der Belgen

Koning Leopold III van België regeerde van 1934 tot 1951. In 1951 deed hij afstand van de troon ten gunste van zijn zoon Boudewijn vanwege de Belgische Koningskwestie.

Leopold wordt in 1901 geboren als zoon van Koning Albert I. In 1926 trouwt hij met de Zweedse prinses Astrid. Ze krijgen drie kinderen: Josephine-Charlotte (1927-2005), Boudewijn (1930-1993) en Albert II (1934-….). Als Albert I tijdens een bergwandeling sterft wordt Leopold op 23 februari 1934 plotseling koning. Nog geen jaar later overlijdt zijn vrouw Astrid bij een auto-ongeluk.

Tweede Wereldoorlog

Als het begint te rommelen in Duitsland, probeert Leopold samen met koningin Wilhelmina er alles aan te doen om een neutrale positie te verwerven. Tevergeefs. Mei 1940 valt Duitsland België binnen. Omdat Leopold behalve staatshoofd ook het bevel heeft over het Belgische leger weigert hij samen met de regering naar het buitenland te vluchten. Hij wil – net als zijn vader tijdens de Eerste Wereldoorlog – bij zijn manschappen blijven. Na de capitulatie wordt Leopold krijgsgevangene van de Duitsers. De Belgische premier Hubert Pierlot ontneemt hem al zijn bevoegdheden. Dit is tevens het begin van de latere Koningskwestie. In 1940 probeert Leopold tevergeefs met Hitler te onderhandelen over de Belgische positie in het Duitse rijk.

Op 6 december 1941 trouwt Leopold voor de tweede keer, met de zwangere Lilian Baels, dochter van oud-gouverneur van West-Vlaanderen, Hendrik Baels. Dit ‘burgerhuwelijk’ zal nooit worden geaccepteerd onder meer vanwege de tijd van het huwelijk, midden in de oorlog. Ook zal Baels nooit populair worden onder de Belgen. In 1942 krijgt het stel een zoon: Alexander.

Vlak voor het einde van de bezetting wordt de koninklijke familie door de Duitsers overgebracht naar Oostenrijk. Als de familie in 1945 wordt bevrijd gaan ze naar Zwitserland. In verband met de slepende Koningskwestie zullen ze daar tot 1951 blijven. Als de familie weer terugkeert naar België, doet Leopold onder dwang afstand van de troon ten gunste van zijn zoon Boudewijn.

Na de oorlog

Na het koningschap blijven Leopold en Baels wonen op het koninklijke kasteel van Laken. Na het huwelijk van Boudewijn vertrekken ze naar Waterloo. Ze krijgen samen nog twee dochters: Marie Christine (1951-…) en Marie Esmeralda (1956-…). Na Leopolds dood in 1983 wordt hij bijgezet in de Koninklijke Crypte naast koningin Astrid. In 2002, wanneer Baels overlijdt, wordt het echtpaar opgegraven en de kelder vergroot zodat ook Baels kan worden bijgezet.

In 2001 doet Leopold postuum veel stof opwaaien door zijn boek Leopold III kroongetuige – over de grote gebeurtenissen tijdens mijn koningschap. Hierin schrijft hij over de koningskwestie die in 1950 tot zijn aftreden leidde.

Overzicht van boeken over het Belgische koningshuis