Op 16 juli 2016 is Leo Thuring (1931-2016) op 85-jarige leeftijd overleden. Ruim dertig jaar, tussen 1959 en 1991, volgde deze journalist de wereld van het amusement en maakte hij reis- en andere reportages voor twee reeds lang verdwenen kranten, Het Binnenhof en de Leidse Courant.
De verhalen van Thuring verschenen ook in een groot deel van de regionale dagbladen in Nederland (Winschoter Courant in Oost-Groningen, Friesch Dagblad in Leeuwarden, Drents-Groningse Pers, Dagblad van het Oosten in Almelo, Twentsche Courant in Hengelo/Enschede, Deventer Dagblad in Deventer, (Nieuwe) Apeldoornse Courant op de Veluwe, Amersfoortse Courant, Noordhollands Dagblad in Hoorn, Leidse Courant en dagblad Het Binnenhof in Den Haag). Die werkten samen in de Stichting Pers Unie; een redactioneel samenwerkingsverband waarbij ook Belang van Limburg in Hasselt en Gazet van Antwerpen waren aangesloten.
Digitaal monument
‘Leo Thuring bond met zijn bijzondere, barokke schrijfstijl honderdduizenden lezers aan zich. En hij was mede daarom een graag geziene gast van exploitanten van de toeristische markt. De wereld werd zo zijn werkterrein’, constateert oud-collega (en later ook Leo’s hoofdredacteur) Jan Leune.
Leune heeft daarom een ‘Digitaal monument Leo Thuring’ (PDF) samengesteld, dat bestaat uit 87 pagina’s met links naar bijna 700 artikelen die Thuring tussen eind jaren vijftig en begin jaren negentig schreef. De caleidoscoop geeft een gevarieerde indruk van het kunstenaarsbestaan in dat tijdsbestek, waarin hij tal van intussen al lang vergeten artiesten, nog steeds ernstig betreurde Bekende Nederlanders en nog altijd actieve kunstenaars interviewde. Het ‘monument’ is volgens Leune bedoeld ‘als een hommage aan deze begenadigde woordkunstenaar’.
Vrijwel alle artikelen zijn illustratief voor de samenleving in de tweede helft van de twintigste eeuw. Ook zijn verhalen en columns van zijn alter ego Eric Sorel opgenomen, die tussen 1965 en 1981 werden gepubliceerd. Aan het eind is de ‘allerlaatste editie’ van ‘DAG blad Leo Thuring’ (met de kenmerkende gotische letters van de koptitel Het Binnenhof) weergegeven, waarin zijn dochters na zijn overlijden afscheid namen van hun vader.
Handleiding
Het archief van het Haagse dagblad Het Binnenhof is niet gedigitaliseerd. Dat van kopblad Leidse Courant is wel beschikbaar. De links leiden naar de originele pagina’s met publicaties; eventueel even zoeken naar de naam Leo Thuring in-het-geel.
Het manoeuvreren met de inhoud op het beeldscherm is even wennen, maar als het lukt om door de tekst te scrollen, dan kan alsnog (of opnieuw) kennis worden genomen van de verhalen die Thuring tussen eind jaren vijftig en begin jaren negentig in Het Binnenhof en de Leidse Courant heeft geschreven.
Via de zoekfunctie kan gemakkelijk een gewenst artikel of een naam worden gevonden. Cabaretier Paul van Vliet bijvoorbeeld 12 keer, circusdirecteur Boltini 9 keer. Klik vervolgens op de (blauwe) link boven het onderwerp.
Nostalgie
De terugblik leidt naar lang vervlogen tijden. Het eerste opgenomen grotere interview van Thuring is met Lex Goudsmit (22 december 1966), over de musical Anatevka. In 1968 is er een interview met oud-atlete Fanny Blankers-Koen en heeft hij een gesprek met ’harlekijn’ Herman van Veen. Alle andere links zijn te vinden in de PDF.
Ontmoetingen
Een willekeurige greep uit de ontmoetingen met bekende en onbekende Nederlanders; de namen zullen regelmatig voor ‘herkenning’ zorgen:
Interviews met de ‘kind-zanger’ Heintje, kluizenaar Karl Brüllhart, cabaretier Fons Jansen, tv-sterretje Rosita Bloom uit Den Haag, entertainer Henk Elsink, een verhaal over Johnny Jordaan en Tante Leen in Amerika, Paul van Vliet over cabaret Pepijn, interview met Wim Sonneveld, zangeres Martine Bijl, pianiste Betsy Dornay-Culp, Eli Asser over ‘Het Schaep met de vijf Pooten’, cabaretier Willy Walden, Godfried Bomans, dompteur Jos Uyterlinden, muziektrio Hellenique, ‘Onkel Lou’ (Lou van Burg) over Scheveningen, clown Cor Witschge, de cabaretbijbel van Wim Ibo, Ab Goubitz over 25 jaar ochtendgymnastiek, kunstschilder Gerard Esser, goochelaar Fred Kaps, de filmer Jan P. Strijbos, wereldreiziger dr. Paul Julien, imitator/zanger Robert Paul, Radio Noordzee, deken Heemskerk over het priesterambt, helderziende Seeland, acteur Ko van Dijk, schrijfster Annie M.G. Schmidt, ‘Neerlands hoop in bange dagen’, cabaretier Toon Hermans, humorist Harry Touw, stripschrijver en –tekenaar Marten Toonder, radioverslaggever Theo Koomen, tv- en radio-entertainer Kees Schilperoort, De Mounties (René van Vooren en Piet Bambergen), tv-komiek Ted de Braak, Albert Mol, Henk Elsink, Drs. P., Peter Knegjens, Jules de Corte, wielerploegleider Peter Post, de Belgische komiek Ivan Heylen, schrijver A. den Doolaard, tv-komiek Dolf Brouwers, platendraaier Frans Nienhuys, rijmfenomeen Willy Alfredo, voetbalprofessor Ad van Emmenes, tekenaar Peter van Straaten, zangeres Imca Marina, schilder Carel Willink, zangeres Ria Kuiken, zanger Vader Abraham, volksschrijver Dimitri Frenkel Frank, cabaretier Wim Kan, schrijver Leonard Huizinga (de zoon van de historicus), cursiefjesschrijver Simon Carmiggelt, Leen Jongewaard, Telegraafjournalist Henk van der Meyden.
Reportages
En ook: een reportage over de opstand van de Georgiërs op Texel in 1945, over het leger: ‘een bedrijf, geen opvangcentrum voor kneusjes’, over Amsterdam na behalen Europa Cup door Ajax, dr. L. Meinsma over de gevaren van het roken, interviews met VVV-directeuren van Katwijk, Noordwijk en Scheveningen, Nederlandse boeren op Mallorca, de NS en de vervuiling in de passagierstreinen, een reportage over Samaritanen in Israël, pastoor Jan Dellemijn over slopen of stutten van zijn kerk, een reportage over de metro van Rotterdam, Amsterdam naar aanleiding van het 700-jarig bestaan, een reportage over het Haagse gijzeldrama (15 augustus 1975), een reportage over de gevolgen van het ouder worden, het kloosterleven in Egmond, Pearl Harbour na 35 jaar, interview in Israël met Haviv Kanaän over Menten, de achtergrond van de sterk stijgende koffieprijzen.
Op 25 augustus 1972 kwam Leo Thuring door een verkeersongeval in het ziekenhuis terecht, wat elf columns ‘Ziekengruis’ opleverde.
Nu stop ik. Dit (toch al zeer onvolledige) overzicht is beland in 1977, op pagina 41, nog niet op de helft van het document. Leo Thuring schreef onvermoeibaar door tot 1987 en ging twee jaar later weer verder tot halverwege 1990. Nog vele bekende en onbekende artiesten zullen de revue passeren. En aan de reisreportages van Thuring is in dit overzicht geen aandacht besteed; ze zijn allemaal digitaal terug te roepen. In 1992 ging hij met de vervroegd pensioen. Hij had meer dan 35 jaar bij Het Binnenhof gewerkt.
Alles van waarde is weerloos
Het Binnenhof, opgericht in 1945, hield in 1992 op te bestaan, toen de krant een onderdeel werd van de Haagsche Courant. De Leidse Courant (1909-1992, met een voorloper in 1688) werd in 1992 door Sijthoff Pers verkocht aan Damiate Pers en ging op in Leids Dagblad. Pers Unie fuseerde in 1994 met de Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), die daarmee vrijwel de gehele regionale dagbladpers bediende. Na een aantal fusiegolven is het medialandschap daarna weer onherkenbaar veranderd. De journalistieke hoogtijdagen van Leo Thuring komen nooit meer terug.