In het jaar 1815 werd de Militaire Willems-Orde (MWO) ingesteld. De hoogste Nederlandse dapperheidsonderscheiding en ridderorde.
“tot belooning van uitstekende daden van moed, beleid en trouw, bedreven door diegenen, welke, zoo ter zee als te lande, in welke betrekking ook, en zonder onderscheid van stand of rang, Ons en het Vaderland dienen. Deze Orde zal echter in bijzondere gevallen ook kunnen worden gegeven aan vreemde militairen, niet in Nederlandschen dienst zijnde.”
De orde kent vier klassen: grootkruis, commandeur, ridder 3e en ridder 4e klasse.
Willem met de Hoorn
De Militaire Willems-Orde is niet vernoemd naar de koning maar naar Willem met de Hoorn (ca. 752-812). Een middeleeuwse figuur, ook wel Guillaume d’Orange genoemd, die de eerste graaf van het zuid-Franse graafschap Oranje (Orange) was. Hij was daarnaast hertog van Aquitanië en graaf van Toulouse.
Over deze figuur gaan veel verhalen rond en in veel gevallen is het waarheidsgehalte moeilijk te controleren. Willem met de Hoorn zou, omdat hij Arabisch sprak, door Karel de Grote als gezant naar Jeruzalem zijn gestuurd. Bij de kroning van Karel tot keizer in 800 zou Willem hem de sleutel van het Heilige Graf hebben overhandigd.
De daden van Willem met de Hoorn worden onder meer beschreven in La Geste de Garin de Monglane, een middeleeuws Frans heldendicht, in Willehalm, een onvoltooid epos van de Duitse middeleeuwse dichter Wolfram von Eschenbach, en in Spiegel Historiael, de dertiende-eeuwse kroniek van Jacob van Maerlant.
Een veelvoorkomend misverstand is dat deze Willem de stamvader van de Oranje-Nassaus is. Dat is echter niet het geval, maar hij was wel de eerste vorst van Oranje.
Eerste Willems-orde
De eerste officiële Willems-orde werd in 1815 uitgereikt aan erfprins Willem Frederik Lodewijk van Oranje-Nassau, de latere koning Willem II. Dit vanwege zijn daden tijdens de Veldtocht van 1815 tegen Napoleon. Koning Willem-Alexander is Grootmeester van de Orde.
In totaal is de orde meer dan zesduizend keer uitgereikt, maar tegenwoordig gebeurt dit nog maar sporadisch. In 2009 ontving kapitein Marco Kroon de orde. Het was toen vijftig jaar geleden dat de orde voor het laatst was uitgereikt. Vijf jaar later werd majoor Gijs Tuinman van het Korps Commandotroepen, net als Kroon benoemd tot Ridder der 4e klasse. Augustus 2018 reikt koning Willem-Alexander tijdens een ceremonie op het Binnenhof de onderscheiding uit aan Roy de Ruiter, die Apache-piloot was in Afghanistan. Volgens Defensie krijgt hij de onderscheiding
“vanwege zijn beleidvol, gedreven en moedige optreden tijdens uitzendingen in Afghanistan tussen 2007 en 2009. Kenmerkend voor zijn optreden was de onvoorwaardelijke loyaliteit aan collega’s op de grond.”
