In 1951 schonk Nederland een carillon aan de Verenigde Staten, als dank voor de Amerikaanse hulp tijdens de oorlog en wederopbouw. Dit carillon kreeg een plek in een modernistische klokkentoren vlak naast Arlington National Cemetery, met uitzicht op de Amerikaanse hoofdstad Washington. De klokken zijn recent in Asten gerestaureerd door de Koninklijke Eijsbouts Klokkengieterij. Inmiddels zijn de klokken weer op de terugreis naar Amerika.
De vijftig klokken van het zogenoemde ‘The Netherlands Carillon’ arriveerden ruim een jaar geleden in klokkengieterij Eijsbouts om te worden herstemd en gerestaureerd. Dat was nodig omdat het carillon door de tand des tijds was getekend.
Om het nationale karakter van het geschenk te onderstrepen, werden de klokken van het carillon indertijd in de jaren vijftig gegoten door de drie klokkengieterijen die Nederland rijk was. Een aardig idee dat echter wel voor de nodige problemen zorgde. Museum Klok & Peel:
“Het pakte uit als een weeffout in een project dat – hoe goedbedoeld ook – met nog veel meer tegenslag te maken kreeg. Uiteindelijk werd The Netherlands Carillon niet het hoogwaardige muziekinstrument dat ons land had willen schenken. Door de kleinste klokken te herstemmen is al eerder geprobeerd om er een homogeen geheel van te maken, maar er bleef altijd iets te wensen. Het bleek noodzakelijk om alle klokken een keer terug naar Nederland te halen om ze hier door deskundigen onder handen te laten nemen.”
Voor een beter resultaat moest het carillon verder uitgebreid worden met drie klokken. Dit project is recent in Asten afgerond. Donderdagochtend werden de klokken in twee zeecontainers geplaatst voor hun reis terug naar de Verenigde Staten. De drie nieuwe klokken die ter uitbreiding van het instrument werden gegoten, zijn al eerder opgestuurd. Deze klokken zijn vernoemd naar respectievelijk George Marshall, Eleanor Roosevelt en Martin Luther King, Voorafgaand aan de montage worden ze tijdelijk op de Nederlandse Ambassade tentoongesteld.
Het is de bedoeling dat de 53 klokken die het carillon voortaan telt de komende maanden worden geïnstalleerd in de eveneens gerestaureerde klokkentoren. Bij Museum Klok & Peel loopt momenteel een tentoonstelling over de ‘klokken voor Amerika’.
Westminsterslag
Het carillon speelt ieder uur de melodie Westminsterslag, een beroemde viertonige melodie die ook de Big Ben in Londen elk uur laat horen. Op enkele historische data, zoals Bevrijdingsdag, Independence Day en Thanksgiving Day, wordt speciale muziek gespeeld.
De veertig meter hoge klokkentoren van het carillon is ontworpen door de Rotterdamse architect Joost Boks. Aanvankelijk was het de bedoeling dat Gerrit Rietveld het monument zou ontwerpen, maar vanwege zijn communistische sympathieën werd hij terzijde geschoven. VU-hoogleraar Diederik Oostdijk schreef recent een boek over de bewogen geschiedenis van het monument.
Ook interessant: Clay klok – Een koninklijke orgelklok
Boek: Klokken voor Amerika