NIOD onderzoekt rol oud-burgemeester Hoogeveen

De gemeente Hoogeveen heeft het NIOD gevraagd onderzoek te doen naar de rol van oud-burgemeester Jetze Tjalma tijdens de Tweede Wereldoorlog. In Hoogeveen gaan stemmen op om verwijzingen in de gemeente naar de omstreden burgemeester te verwijderen.

Streekhistoricus Albert Metselaar deed recent onderzoek naar de burgemeester. Hieruit kwam onder meer naar voren dat Tjalma zeer kort na de capitulatie brieven ondertekende die naar alle Joodse inwoners werden gestuurd. Ze werden hierin opgeroepen zich bij de Duitse bezetter te melden. De burgemeester zou daarnaast zijn medewerking hebben verleend bij de registratie en aanhouding van de Hoogeveense Joden. Ook zou op zijn gezag een voetpad zijn aangelegd over Joodse graven. Volgens Metselaar volgde Tjalma de instructies van de bezetter nauwgezet op:

“Het moment van wegvoering naar Westerbork, in de nacht van 2 op 3 oktober 1942, was administratief ook al zover voorbereid, dat de burgemeester dat weekend voor logeren naar familie kon, en na afloop kon zeggen dat hij er niets mee te maken had gehad.”

Ereburger

Jetze Tjalma was in totaal dertig jaar burgemeester van Hoogeveen, van 1927 tot 1958, met een korte onderbreking tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hoewel er vaker kritiek op zijn handelen was behield hij ook steun. Zo werd Tjalma in 1963 bijvoorbeeld ereburger. Ook werd een stadspark bij het gemeentehuis naar hem vernoemd. De SGP in Hoogeveen wil dat het ereburgerschap de oud-burgemeester wordt ontnomen en dat het naar Tjalma vernoemde park een andere naam krijgt. SGP-fractievoorzitter Brand van Rijn zei hierover in januari:

“Wij willen dat door het huidige gemeentebestuur in stevige woorden afstand genomen wordt van het handelen deze burgemeester. (…) Zelfs als maar de helft waar zou zijn, wil je zo’n persoon al niet eren.”

Robin te Slaa

Het gemeentebestuur wil dat het het Instituut voor oorlogs- holocaust- en genocidestudies (NIOD) eerst onderzoek doet naar Tjalma. De resultaten van dat onderzoek zullen daarna voorgelegd worden aan de gemeenteraad. Het onderzoek zal namens het NIOD uitgevoerd worden door historicus en publicist Robin te Slaa. Hoe lang zijn onderzoek gaat duren is nog niet duidelijk.

Boek: Burgemeesters in oorlogstijd

Bronnen ▼