Ieder schilderij, plakkaat, artikel, foto of archiefstuk heeft een eigen verhaal. Soms is het verhaal groot, soms klein. De gemene deler is dat ieder stuk uniek is en zijn eigen geschiedenis heeft. In deze rubriek wordt zo’n uniek object uit WOII-zoekmachine oorlogsbronnen.nl uitgelicht. Deze aflevering: Het Joodsche Weekblad, uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam
Het Joodsche Weekblad verscheen op 15 augustus 1940 voor het eerst. In het openingsnummer schreef het blad:
“Het ligt in onze bedoeling de hiaten, welke ontstaan zijn doordat vele Joodsche vereenigingen en instanties hun arbeid gestaakt hebben, aan te vullen.”
Het blad viel nog niet onder de verantwoordelijkheid van de Joodsche Raad. Deze raad werd namelijk in februari 1941 opgericht en bestond uit prominente leden van de Nederlandse joodse gemeenschap, die zelf de uitvoering van de Duitse anti-joodse maatregelen zou reguleren.
Een paar maanden later, op 11 april 1941, gaf de Joodsche Raad voor het eerst het Joodsche Weekblad uit. De raad hoopte hiermee zoveel mogelijk leden van de Joodsche gemeenschap te bereiken en van informatie te voorzien.
Wetenswaardig
In het blad was er aandacht voor bijvoorbeeld religie, vrijetijdsbesteding en beroepscursussen. Zo schreven de voorzitters van de Joodsche Raad, Abraham Asscher en David Cohen in de inleiding van het openingsnummer het volgende:
“Het blad zal naast mededelingen en nieuwsberichten, artikelen bevatten, die den lezer uiteenzettingen zullen brengen omtrent Joodschen godsdienst, Joodsche wetenschap en Joodsche cultuur. Op deze wijze hoopt de redactie, die wij bereid hebben gevonden ónder ons toezicht het blad samen te stellen, de lezers in te lichten omtrent alles, wat in deze dagen wetenswaardig voor hen mag worden geacht.”
De Duitse bezetter gebruikte het weekblad om vorderingen inzake Joden en Joodse aangelegenheden bekend te maken. In de uitgave van 23 april 1943 staat er artikel over ‘Wat men weten moet!’. Hierin worden de lezers nog eens gewezen op de vorderingen inzake levensverzekeringspolissen en de regel dat men tussen 20.00 en 6.00 uur niet buiten “het venster te hangen of zich te bevinden óp balkons en in tuinen aan de straatzijde.”
Ook drukt de redactie de lezer op het hart om een koffer of rugzak van te voren gereed te maken, zodat men niet zonder bagage vertrekt. Er is daarom in het blad een lijst opgenomen met de bureaus van de afdeling Hulp aan Vertrekkenden. Zij “zijn gaarne behulpzaam bij inpakken der bagage.”
Het Joodsche Weekblad verscheen in september 1943 voor het laatst. De meeste Joodse Nederlanders waren toen inmiddels weggevoerd of ondergedoken.
~ NIOD
Bekijk hier meer NIOD-objecten
Boek over de Joodsche Raad