Oorlogsgeschiedenis Zaanstreek in beeld gebracht

Na vier jaar is het onderwijsproject Monumenten Spreken klaar. Voor dit project, bedoeld voor onderwijsinstellingen in de Zaanstreek, zijn in totaal 28 films over oorlogs- en verzetsmonumenten in de Zaanstreek gemaakt. Ook zijn er 90 getuigen geïnterviewd.

Het materiaal kan gebruikt worden in het basis- en voortgezet onderwijs. Eind vorige maand werd de website www.monumentenspreken.nl en als pakket overgedragen aan het Stedelijk 4 en 5 mei Comité Zaanstad.

Het lesproject is gerealiseerd door Stichting Monumenten Spreken. Volgens deze stichting is het voor het eerst dat de oorlogsgeschiedenis van een bepaalde regio op een dergelijke manier in beeld is bracht:

“Dat komt vooral omdat er met 90 ooggetuigen is gesproken. Zij vertellen de verhalen waarvan de 28 Zaanse oorlogsmonumenten de stille getuigen zijn. Zij waren erbij toen Hannie Schaft politiecommissaris Ragut neerschoot, ze zagen hoe Todeskandidaten door de Duitsers werden neergeschoten als represaille op liquidaties door het verzet, ze waren ooggetuige van die liquidaties, ze hadden onderduikers in huis of moesten zelf onderduiken, ze werd tewerkgesteld in Duitsland, of deden mee aan de Februaristaking. Ze zagen hoe hun vader gearresteerd werd om nooit meer terug te komen.”

Ontdekkingstocht

Leerlingen kunnen met het materiaal op ontdekkingstocht door de oorlogsjaren en hun eigen omgeving onderzoeken. Volgens de initiatiefnemers leren ze, door de aangrijpende verhalen van ooggetuigen, over oorlog, angst, verzet, verraad, heldendaden en vrijheid.

Voorbeelden van onderwerpen die in de mini-documentaires in beeld zijn gebracht zijn de Februaristaking, de Jodenvervolging, de razzia op de Burcht, de liquidatie van politiecommissaris Ragut door Hannie Schaft op de Westzijde, de moord op verzetsman Piet Zwart door mede-verzetsleden, de heimelijke ontmanteling van Van Gelder Papier, de Verblifa-staking in Krommenie, de represailles aan de Zaanweg en het terreurbewind van de Oostzaanse NSB-burgemeesters.