In juni 2015 onthult het Mauritshuis het gerestaureerde schilderij Saul en David. Het kunstwerk is zorgvuldig onderzocht en wordt voor het eerst sinds 2007 weer aan het publiek getoond. De presentatie Rembrandt? De zaak Saul en David neemt bezoekers mee in het onderzoek, waarbij ontdekkingen zijn gedaan over het ontstaan, de geschiedenis en de toeschrijving van dit meesterwerk aan Rembrandt.
Het schilderij Saul en David dook voor het eerst op in 1830 op een veiling in Parijs. Het bleef toen jaren in de handel totdat het door Mauritshuisdirecteur Abraham Bredius in 1898 werd aangekocht. Voor hem bestond er geen twijfel dat het hier om een van de belangrijkste schilderijen van Rembrandt ging. Na zijn dood in 1946, liet hij het schilderij na aan het museum. Saul en David werd beschouwd als één van de mooiste werken van Rembrandt en was een favoriet van de bezoekers aan het Mauritshuis.
Afgeschreven
In de jaren ’60-’70 werd het oeuvre van Rembrandt opnieuw bekeken. Horst Gerson (Rembrandtspecialist en een autoriteit in zijn tijd) schreef veel schilderijen van Rembrandt af, waaronder ook Saul en David. Sindsdien lopen de meningen over de toeschrijving sterk uiteen: is het van Rembrandt? Van een leerling? Of misschien wel van beiden? Om uit deze impasse te komen besloot het Mauritshuis in 2007 het schilderij opnieuw te onderzoeken en restaureren. Door toepassing van nieuwe technieken, ontwikkeld door TU Delft en samenwerkingen met andere specialisten op het gebied van materiaaltechnisch onderzoek, kwam het restauratieteam van het Mauritshuis tot enkele opvallende conclusies.
CSI
Het onderzoek naar het schilderij had volgens het museum veel weg van een ‘Crime Scene Investigation’. Zo is het meesterwerk vermoedelijk tussen 1830 en 1869 in twee stukken gesneden en later weer in elkaar gezet. Met behulp van de nieuwste apparatuur en onderzoeksmethodes werd duidelijk dat het huidige schilderij uit niet minder dan 14 verschillende stukken doek bestaat: twee grote stukken van het oorspronkelijke doek (één met Saul en één met David), aangevuld met een oud doek (een kopie naar een portret van Anthony van Dyck) en andere repen aan de zijkanten van het schilderij.
Het onderzoek wijst verder uit dat het oorspronkelijke schilderij groter was. De tentoonstelling presenteert het oorspronkelijke formaat door middel van een 3D-reproductie.
Rembrandt?
rofessor Ernst van de Wetering, lid van de internationale adviescommissie voor de restauratie, heeft onlangs publiekelijk verklaard dat hij gelooft dat het schilderij geheel door Rembrandt zelf is geschilderd. In de tentoonstelling komen verschillende experts aan het woord en wordt inzicht gegeven in de geschiedenis van de toeschrijving en het huidige standpunt hierover van het Mauritshuis.
De tentoonstelling Rembrandt? De zaak Saul en David werpt een licht op het wetenschappelijk onderzoek en de restauratietechnieken. Looptijd: 11 juni tot en met 13 september 2015
