Is een jas tegenwoordig vooral ter bescherming tegen regen en wind, vroeger had iedere modieuze man en vrouw aparte mantels voor de zomer, de regen, het uitgaan, het wandelen, op visite gaan, of juist voor in huis. Iedere functie had zijn eigen model, eigen stof en eigen naam: cape, sortie, douillette, redingote, Dolman en pince-taille. Versierd met veren, kralen, borduurwerk en metaaldraad en gemaakt van bijzondere stoffen als brokaat, satijn en fluweel in de meest verschillende kleuren.
Bianca du Mortier, conservator kostuums in het Rijksmuseum:
‘In de mode van komende winter is de wollen jas helemaal terug van weggeweest. En heel veel ontwerpers laten zich inspireren door de jassen uit vorige eeuwen, dus deze tentoonstelling is zeker een feest van herkenning voor de bezoeker.’
De sjieke mevrouw die in de jaren dertig ’s middags thuis ontving, deed dat in een lange, zijden huisjas. Heel wat oncomfortabeler is de zware pince-taille van zwart geborduurd fluweel met een smalle taille. De vrouw die een douillette droeg, een gewatteerde cape, had eigenlijk niet veel bewegingsvrijheid. Het was echter begin negentiende eeuw wel de eerste echte jas die voor een vrouw was ontworpen, tot dan toe gebruikten vrouwen vooral omslagdoeken tegen de kou. Vergeleken met de douillette zou het jasje van vossenbont uit 1939 zó uit de nieuwste Parijse wintercollectie kunnen komen.
Net als een zeer comfortabele ‘japonse rok’ (huisjas voor mannen) van rode satijn waarvan de kleur nog net zo mooi is als in 1775, toen hij werd vervaardigd. Groot, imposant en zwaar is de wollen rijrok van Ernst-Casimir, graaf van Nassau-Dietz. Het was in deze jas dat de graaf in de Tachtigjarige Oorlog tijdens het beleg van Roermond in 1632 door een musketkogel werd geraakt en stierf. De avondcape van de ontwerper Worth (1825-1895) met bijzonder veel frou-frou (kant en frutsels) en het jasje voor de vrouw die in 1890 ging fietsen steken daar zeer frivool bij af.
De presentatie Jas aan!/Cover up! is van 11 november 2013 tot en met 8 juni 2014
