Hoogleraar economische en sociale geschiedenis Paul Klep houdt vrijdag zijn afscheidsrede aan de Radboud Universiteit Nijmegen. In zijn rede gaat hij in gezinssolidariteit in Nederland in de twintigste eeuw.
In de afscheidsrede laat de hoogleraar zien hoe omstreeks 1900 de invulling van het vierde gebod, Eert uw vader en uw moeder, op het platteland van Nederland sterk verschilde. De hoogleraar behandelt drie verschillende typen. Onder de proletarische arbeiders, die vooral de kust- en riviergebieden domineerden – betaalden de jongvolwassenen volgens Klep liever wat kostgeld dan dat ze hun verdiende loon afgaven. Zij verlieten vanaf hun achttiende jaar het huishouden. Het ouderlijk gezag was zwak. De Radboud Universiteit:
“Een tweede type vinden we waar huishoudens een gezinsbedrijfje hebben. Daar waar een egalitair verervingssysteem bestaat, blijven de kinderen tot rond hun achtentwintigste thuis. Seksuele onthouding en celibaat zijn belangrijk. Dit systeem komt op de zuidelijke zandgronden veel voor. Na 1945 stort het abrupt ineen.”
Een derde type trof de hoogleraar in het oosten van het land bij gezinsbedrijfjes met ongelijke vererving. In dit systeem verzorgde één erfgenaam de ouders terwijl de andere kinderen verdwenen. De universiteit:
“Het merkwaardige is, dat de ouder-kindverhouding in alle systemen als ‘goed’ wordt beschouwd, behalve waar ‘rotten kids’ bezig zijn het ouderlijk gezag te tarten. Klep onderstreept dat de drie gezinssystemen verschillende economische groeipotenties hebben, een inzicht dat bij de armoedebestrijding op wereldschaal van groot belang is.”
Hoogleraar Klep spreekt zijn afscheidsrede, getiteld Gezinssolidariteit en rotten kids. Schaarste, seks en het vierde gebod op het platteland in Nederland in de twintigste eeuw, vrijdag om 15:45 uur uit in de aula van de Radboud Universiteit Nijmegen.
