Siert Bruins – Het ‘Beest van Appingedam’

De Nederlandse oorlogsmisdadiger Siert Bruins (1921-2015), ook wel bekend als het Beest van Appingedam, werd na de oorlog bij verstek ter dood veroordeeld.

Siert Bruins werd in 1921 geboren in Vlagtwedde, een dorp in Groningen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte hij onderdeel uit van de Duitse Sicherheitsdienst. Met zijn handlangers was hij onder meer actief in Delfzijl en omgeving. Vanwege zijn brute manier van optreden werd Bruins ook wel ‘het beest van Appingedam’ genoemd.

Na de oorlog werd Bruins vanwege meervoudige moord bij verstek ter dood veroordeeld. Voordat het vonnis kon worden voltrokken week de oud-nazi echter uit naar Duitsland. Hij kreeg er de Duitse nationaliteit en ging net als oorlogsmisdadiger Herbertus Bikker in Hagen wonen. Ondanks herhaalde verzoeken van de Nederlandse overheid weigerden de Duitse autoriteiten hem uit te leveren.

Bruins leefde jarenlang als vrij man in Duitsland, maar nazi-jager Simon Wiesenthal zorgde er in 1980 voor dat hij door de Duitse politie werd opgepakt. De Duitse rechtbank veroordeelde Bruins tot zeven jaar celstraf wegens medeplichtigheid aan de moord op de Joodse broers Sleutelberg, op 25 april 1945 in Delfzijl. In 1985 kwam Bruins vrij.

In 2003 ondernam minister Piet Hein Donner nog een poging om Bruins uitgeleverd te krijgen. Dit lukte niet.

Moord op Aldert Klaas Dijkema

Eind 2013 moest Bruins in Duitsland opnieuw voor de rechter verschijnen, ditmaal als verdachte voor de moord op verzetsstrijder Aldert Klaas Dijkema. Bruins zou deze verzetsstrijder in de nacht van 21 op 22 september 1944 samen met zijn collega August Neuhäuser van de Sicherheitsdienst hebben doodgeschoten op een fabrieksterrein bij Appingedam.

Aanvankelijk probeerde de verdediging nog onder een rechtszaak uit te komen, door te stellen dat Bruins psychisch niet meer in staat was zich voor een rechter te verantwoorden. Volgens zijn advocaat was Bruins vergeetachtig en waren zijn geestelijke vermogens sterk achteruit gegaan. Een psychiater concludeerde hierna echter dat de oud-nazi niet dement was en dus gewoon vervolgd kon worden.

Van een veroordeling kwam het echter niet omdat de rechtbank in Hagen aangaf geen oordeel te kunnen vellen vanwege een gebrek aan getuigen. Zelf beweerde Bruins dat Aldert Klaas Dijkema door zijn kompaan was gedood en dat hij dus onschuldig was.

Siert Bruins was de laatste Nederlandse oorlogsmisdadiger die op vrije voeten was. Hij overleed op 94-jarige leeftijd.

Boek: De Zoektocht Naar De Meest Gezochte Nazi's