Rudi Schrever
De Slag bij Saratoga wordt door veel historici beschouwd als veruit de belangrijkste veldslag die tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog plaatsvond. Reden genoeg om dit keerpunt in de Amerikaanse geschiedenis eens onder de loep te nemen:
Een kijk op wat voorafging
De Britse regering die de rebellie met lede ogen aanzag besloot militair in te grijpen. Een troepenmacht onder leiding van generaal William Howe (1729-1814) moest vanuit het zuiden via de Hudsonrivier noordwaarts oprukken, terwijl een tweede troepenmacht aangevoerd door generaal John Burgoyne (1722-1792) vanuit het noorden zuidwaarts zou optrekken om zo ter hoogte van Albany in de staat New York de opstandige kolonisten in de tang te nemen.
Aanvankelijk verliep alles volgens plan. Burgoyne slaagde er zelfs in om zich op zijn weg zuidwaarts nabij “Lake Champlain” op de grens van New York en Vermont meester te maken van de forten Crown Point en Ticonderoga. Generaal Howe die voor Burgoyne’s succes niet wilde onderdoen besloot, op zoek naar een gemakkelijke overwinning, om van zijn marsroute af te wijken en de stad Philadelphia die in handen was van de opstandelingen aan te vallen. Hiermee viel de hele strategie om de rebellen met een tangbeweging in te sluiten aan duigen en erger nog, voor Burgoyne zat er niets anders op dan zonder de steun van Howe’s legermacht de strijd aan te gaan.
Een eerste treffen
De Britse opmars verliep echter uiterst moeizaam en op 19 september 1777 kwam Burgoyne’s tienduizend man sterke legermacht nabij “Freeman’s Farm” in Saratoga oog in oog te staan met de opstandige kolonisten onder leiding van generaal Horatio Gates (1727-1806), nota bene een voormalige Britse beroepsofficier die zich aan de zijde van de Amerikaanse vrijheidsstrijders had geschaard.
Beide partijen leden al vlug zware verliezen en Burgoyne besloot om zich met zijn troepen op een geïmproviseerde stelling terug te trekken om van daaruit mogelijks nieuwe aanvallen van de kolonisten af te weren. Zowel de kolonisten als de Britten zagen echter af van verdere gevechten waardoor de rust, althans voor enige tijd, terugkeerde.
De beslissende confrontatie
Een tweede treffen kon evenwel niet uitblijven en vroeg in de ochtend van de zevende oktober kwam het bij “Belis Height’s” in Saratoga tot een ware veldslag. Ondanks de zware verliezen nam Burgoyne het initiatief om met zijn leger de stellingen van de opstandige milities van Gates aan te vallen. Het werd echter al snel duidelijk dat de Britten geen partij waren voor de numeriek veel sterkere kolonisten. Burgoyne had dan ook weinig andere keuze dan zich terug te plooien en te verschansen in zijn kampement. Veel verschil maakte het allemaal niet meer uit want Burgoyne’s leger, dat door de aanhoudende schermutselingen en gevechten zowat teruggevallen was tot op de helft van zijn oorspronkelijke troepensterkte, kampte al enige tijd met voedselschaarste en een gebrek aan munitie waardoor het eigenlijk geen kant meer op kon. Met de winter in het vooruitzicht en geen zicht op versterkingen gaf Burgoyne zich met wat van zijn leger overbleef op zeventien oktober 1777 noodgedwongen over.
En verder…
In 1821 inspireerde de capitulatie van de Britse troepen bij Saratoga de Amerikaanse kunstschilder van historische genrestukken John Trumbull (1756-1843) tot het maken van een olieverfschilderij getiteld: “The Surrender of General Burgoyne”. Het doek is nu één van de blikvangers van het Capitool in Washington D.C.
Nabij Saratoga zelf werd in 1883 een herinneringsmonument aan de veldslag onthuld. De 47 meter hoge obelisk die van ver zichtbaar is werd ontworpen door architect Jared C. Markham. Verder neemt de herinnering aan de Slag bij Saratoga een prominente plaats in bij het “Museum of the American Revolution” in Philadelphia.
Ook interessant: Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring (1776)
…of: De Boston Tea Party (1773)
Overzicht van Boeken over de Amerikaanse geschiedenis
