Station Antwerpen-Centraal, de spoorwegkathedraal

Menig reiziger die aankomt op station Antwerpen-Centraal zal onder de indruk zijn van het opvallende stationsgebouw, ook wel eens de ‘spoorwegkathedraal’ genoemd. Het karakteristieke station werd in de negentiende eeuw gebouwd in opdracht van koning Leopold II.

België was er relatief vroeg bij met een het treinnetwerk, de eerste lijn van Antwerpen naar Mechelen werd geopend in de 1836. Destijds stond er op de plek van het huidige stationsgebouw nog een ander bouwwerk. Het huidige station is het derde gebouw en werd tussen 1899 en 1905 gebouwd naar een ontwerp van architect Louis de la Censerie. De overkapping werd ontworpen door Clement van Bogaert en is 43 meter hoog, 186 meter lang en 66 meter breed.

Het ontwerp zou zijn geïnspireerd op het treinstation van Luzerne in Zwitserland en het Pantheon in Rome. De bouwstijl werd door De la Censerie zelf omschreven als ‘barok-middeleeuws eclecticisme’. Het stationsgebouw heeft onder meer indrukwekkende grote trappen, een opvallende stationsklok en een glazen dak. Het station bevat verder veel marmer en ornamenten die herkenbaar zijn als de stijl van Leopold II.

Havenstad Antwerpen

Toen het gebouw in 1905 de deuren opende was Antwerpen een rijke, belangrijke havenstad. De stad dankte die rijkdom onder meer aan de kolonie Belgisch Congo. Het station was een belangrijk doorvoerstation voor de rijkdommen uit Congo. Na voltooiing van het stationsgebouw stond er ook een standbeeld van Leopold II dat later is weggehaald. Leopold II zou na de opening van het station gezegd hebben: ‘C’est une petite belle gare’, het is een mooi, klein station’

In de jaren vijftig verkeerde het station in niet al te beste staat. Illustratief hiervoor was een incident in 1957 waarbij een passagier een schedelbreuk opliep doordat er een steen naar beneden was komen zetten. In de jaren zestig waren er aanvankelijk plannen het volledige station te slopen. Zover kwam het uiteindelijk niet en in 1975 kreeg het station de status van beschermd monument.

Doorvoerstation

Antwerpen-Centraal was aanvankelijk een zogeheten kopstation, dat wil zeggen dat het meteen het eindpunt van de rit was en treinen vervolgens dus weer terug moesten rijden. In 1993 werd echter begonnen met een grondige restauratie die tot 2005 duurde. Hierbij werden ook meerdere etages onder het station gebouwd, zodat de treinen voortaan door konden rijden. Sinds die tijd rijden ook de hogesnelheidslijnen naar Brussel en Parijs door Antwerpen.

Antwerpen-Centraal is onder meer door Newsweek, Mashable en The Telegraph uitgeroepen tot één van de mooiste stations ter wereld

Video van de renovatie van het station

Bronnen ▼