Het Teylers Museum in Haarlem heeft op de internationale kunstbeurs TEFAF een bijzonder ruitvormige aquarel van Lourens Alma-Tadema (1836-1912) verworven. Het is het eerste werk van de kunstenaar in de collectie van het museum. Voor Nederland is het volgens het museum ook een belangrijke aanwinst, omdat tot nog toe geen enkel Nederlands museum een grote aquarel met een antiek onderwerp van de kunstenaar in bezit had.
De uit Friesland afkomstige, negentiende-eeuwse kunstenaar Alma-Tadema was in zijn tijd populair met zijn historische verbeeldingen van luxe en decadentie ontleend aan het Romeinse keizerrijk. Teylers Museum:
“Als geen ander kon hij marmer bijna doorschijnend weergeven. Zijn schilderijen met dromerige figuren in antieke interieurs zijn onovertroffen. Met de opkomst van het modernisme daalde de populariteit van Tadema tot een dieptepunt. Mede dankzij de recente Alma-Tadema tentoonstelling in het Fries Museum, is zijn populariteit in Nederland weer terug op het niveau van zijn hoogtijdagen van rond 1900.”
Op de aangekochte aquarel zijn twee vrienden geportretteerd in een setting die kenmerkend is voor het werk van Alma-Tadema. De twee mannen in Romeinse kleding bekijken aandachtig een kunstwerk, op dezelfde manier zoals wij nu hen bekijken. De man met snor is vermoedelijk de kunsthandelaar Charles Dechamps (1848-1908), een bekende van de kunstenaar. De figuur achter hem is waarschijnlijk de schilder en verzamelaar Henry Wallis (1830-1916). Af te lezen aan de Griekse tekst op de achterkant van het schilderij, bekijken ze vermoedelijk een werk van de grootste schilder uit de oudheid: Apelles, wiens hele oeuvre verloren is gegaan.
De aquarel laat een detail zien uit Tadema’s grote schilderij Picture Gallery in Rome uit 1874, dat in het bezit is van de Towneley Hall Art Gallery & Museum in Burnley in Engeland.
De keuze voor dit onderwerp maakt het werk extra aantrekkelijk voor Teylers Museum. Hoofdconservator Michiel Plomp:
“Het element van de kunstbeschouwing gaf de doorslag bij de aankoop. Het sluit prachtig aan bij het ‘kunstbedrijf’ dat Teylers Museum zo lang is geweest. Hier was tot 1980 een kunstenaar conservator van de collecties. Schilderijen zijn in die tijd veelal direct van de kunstenaars gekocht, uit hun atelier, bij wijze van spreken nog nat van de verf. En hier worden tekeningen nog altijd gezamenlijk op de hand bekeken. De aquarel past prachtig binnen de collectie en krijgt een mooie plek tussen twee andere kunstwerken die te maken hebben met het kunstbedrijf. Het werk komt te hangen tussen een schilderij waarop een kunstenaar afgebeeld staat die in de buitenlucht aan het schilderen is en een schilderij waarop een man een werk aan het inlijsten is.”
De eerste Alma-Tadema van Teylers is vanaf 28 maart te zien in de Tweede Schilderijenzaal van het museum. Tijdelijk, omdat de aquarel vanwege zijn lichtgevoeligheid na een aantal maanden veilig opgeborgen moet worden in het donkere museumdepot.
