Dagelijks worden er zegswijzen en uitdrukkingen gebruikt waarvan de oorspronkelijke betekenis onbekend is. Wie denkt er bij “iemand in de luren leggen” nog aan de doeken, waarin kinderen met Engelse ziekte werden gewikkeld om het kromtrekken van armen en benen tegen te gaan?
Veel uitdrukkingen die ontleend zijn aan dergelijke voorwerpen kan men tegenwoordig alleen nog in musea bekijken. In de nieuwe rubriek Taalmuseum worden historische gebruiksvoorwerpen en praktijken gekoppeld aan Nederlandse uitdrukkingen en zegswijzen.
Zijn sporen verdiend hebben
Betekenis: Bewezen hebben bepaalde kwaliteiten te bezitten en daarom recht hebben op een bepaalde positie.
Verklaring: Deze uitdrukking is ontleend aan de riddertijd. Werd een man tot ridder geslagen, dan ontving hij bij deze ceremonie een gordel en een paar vergulde sporen. De ceremonie van de ridderslag vindt haar oorsprong in een oud Germaans gebruik dat hiermee aantoonde dat een jongeman in staat was de wapens te dragen en hiertoe geschikt bevonden was.
In de vroege Middeleeuwen gebeurde de ridderslag op de leeftijd van 12 tot 14 jaar. Door het toenemend gebruik van paarden en vergroting van de wapenuitrusting steeg de leeftijd tot ongeveer 20 jaar.
- Lijst van historische uitdrukkingen
- Lees ook: De Guldensporenslag (1302)