Historiek
De Roemeense dictator Nicolae Ceauşescu werd in 1989 tijdens de Roemeense Revolutie afgezet. Na een schijnproces werd hij vervolgens samen met zijn vrouw Elena geëxecuteerd.
In 1933 wordt hij lid van de Roemeense Communistische Partij. Zijn politieke activiteiten zorgen er voor dat hij in 1936 in de gevangenis belandt. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog kan Nicolae Ceauşescu niet in vrijheid leven. Hij moet onderduiken omdat troepen van de fascistische dictator Ion Antonescu naar de communist op zoek zijn.
Promoties
Als Roemenië in 1944 door het Russische Rode Leger wordt bevrijd kan Ceauşescu zijn schuilplaats verlaten. Hij wordt dan secretaris van de communistische jeugdbeweging. Ceauşescu doet het goed binnen de communistische partij. In 1948 wordt hij kandidaat-lid van het Centrale Comité van de Roemeense Werkers Partij, in 1954 lid van het politburo en tegen het eind van de jaren veertig en het begin van de jaren vijftig is hij vice-minister van Landbouw en Defensie.
De grootste promotie maakt Ceauşescu in 1965. Hij volgt ex-premier Gheorghiu-Dej dan op als secretaris van de Roemeense Communistische Partij. Als hij 1967 ook voorzitter van de Staatsraad wordt (staatshoofd) heeft hij nog meer macht. Vanaf 1968 slaagt Ceauşescu erin steeds meer machtsfuncties naar zich toe te trekken. Het bewind van Ceauşescu begint dan steeds meer op het bewind van een dictator te lijken. In de jaren zeventig laat Ceauşescu zich zelfs Conducator (leider) noemen. De Roemeense dictator uit de jaren veertig, Ion Antonescu, liet zich in zijn tijd ook zo noemen.
De bevolking van Roemenië heeft het zwaar onder het bewind van Ceauşescu . De dictator wil de staatsschuld terugbrengen en dat gaat ten koste van de bevolking. Er wordt op tal van zaken fors bezuinigd. Roemenen mogen bijvoorbeeld bijna niet meer stoken en als er geluiden komen dat de Roemenen honger lijden maakt de dictator zich er van af met de mededeling dat zijn landgenoten gewoon veel te veel willen eten.
Urbanisatieprogramma
Grote frustratie voor veel Roemenen is dat er in het land voldoende voedsel geproduceerd wordt, maar dat het overgrote merendeel hiervan geëxporteerd wordt waardoor er weinig voor de bevolking zelf overblijft. Ceauşescu komt in 1988 met een groot urbanisatieprogramma voor het platteland. Maar liefst achtduizend dorpen moeten worden afgebroken. De bevolking van die dorpen moet vervolgens verhuizen naar zogenaamde ‘agro-industriële centra’. Met dit plan haalt de dictator zich veel buitenlandse kritiek op de hals. Ook de lokale bevolking ziet niets in het plan.
Ceausescu kan zijn plan uiteindelijk niet ten uitvoer brengen. Het volk komt in 1989 namelijk massaal in opstand (Roemeense Revolutie) tegen de communistische dictator waardoor Ceauşescu uiteindelijk zijn macht verliest.
Roemeense Revolutie
De malaise waarin de Roemenen leven leidt in 1989 tot de Roemeense Revolutie. Lang hadden de Roemenen hadden zich ingehouden. Wie kritiek uitte op (het beleid van) Ceauşescu kon namelijk rekenen op forse straffen. Toen de dictator in 1965 aantrad als leider van de Roemeense Communistische Partij was hij nog erg populair. Ook zijn maatregelen konden toen rekenen op steun van de bevolking. Roemenië werd in snel tempo geïndustrialiseerd en het bruto nationaal product bleef stijgen.
Vanaf de jaren zeventig, toen Ceauşescu vrijwel alle macht naar zich had toegetrokken, begon voor veel Roemenen echter de ellende. Terwijl veel Roemenen in grote armoede leefden en in de rij moesten staan voor de meest basale levensmiddelen spendeerde Ceauşescu bergen geld aan de restauratie van de historische binnenstad van hoofdstad Boekarest en bouwde hij een gigantisch paleis. De huizen van de gewone Roemenen waren veelal onverwarmd, in de krant was geen kritisch geluid te horen en de beste banen gingen naar vertrouwelingen en familieleden van Ceauşescu.
December 1989 draait de zaak in Roemenië echter om. Als de overheid probeert dominee Lásló Tökays uit Roemenië te deporteren wordt in de plaats Timisoara fel geprotesteerd. De veiligheidsdienst levert dagenlang strijd met de bevolking en doodt veel van de demonstranten maar kan niet verhinderen dat de demonstraties overslaan naar hoofdstad Boekarest.
Op de vlucht
Nicolae Ceauşescu en zijn vrouw Elena worden tijdens een schijnproces ter door veroordeeld en op Eerste Kerstdag 1989 op een militaire basis in Târgoviste geëxecuteerd. De dictator en zijn vrouw worden veroordeeld omdat ze opdracht hebben gegeven 60.000 Roemenen te doden. Het proces wordt gefilmd en de levenloze lichamen van Nicolae en Elena zijn wereldwijd op de televisie te zien. Later blijkt dat de getoonde executie in scène is gezet en dat de echte executie al iets eerder plaatsgevonden heeft.
Na Ceauçescu
De dictator wordt opgevolgd door Ion Iliescu die tijdens het bewind van Ceausescu lid was van de communistische partij maar zich na de revolutie ontwikkelde tot een sociaal-democratisch politicus. In 1990 werd hij democratisch gekozen tot president. Hij bleef toen president tot 1996 en werd in 2000 herkozen. In december 2004 liep zijn tweede termijn af.
De Roemeense Revolutie is de enige revolutie in het Oostblok waar de omverwerping van het communistisch regime gewelddadig verliep. De exacte hoeveelheid doden is onbekend. Geschat wordt dat in Roemenië in december 1989 ongeveer 1104 mensen gedood werden als gevolg van de omwenteling.
Laatste toespraak Nicolae Ceausescu
Op 22 december 1989 spreekt de Roemeense dictator het volk voor het laatst toe. Aan het begin van de toespraak juicht de bevolking Ceausescu nog volop toe, maar na enige tijd slaat de stemming om en wordt er geroepen om het aftreden van de dictator.
