Dark
Light

Achttiende-eeuws koopvaardijschip gevonden in Noordoostpolder

Auteur:
2 minuten leestijd
Links een tweeschijfsblok met strop van touw, rechts een intacte baardmankruik uit het Duitse Rijnland (RUG)
Links een tweeschijfsblok met strop van touw, rechts een intacte baardmankruik uit het Duitse Rijnland (RUG)

In de Noordoostpolder is woensdag een begin gemaakt met de opgraving van een bijzonder scheepswrak: een vroeg achttiende-eeuws koopvaardijschip, waarover tot voor kort niets bekend was. De opgraving vindt plaats in agrarisch gebied nabij Rutten en wordt uitgevoerd door het Groninger Instituut voor Archeologie van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).

De grote bewapende koopvaarder heeft een geschatte lengte van dertig tot vijfendertig meter. Het schip is vermoedelijk tussen 1715 en 1720 vergaan op de Zuiderzee. De opgraving vindt plaats omdat het scheepswrak bedreigd wordt door inklinkende grond en landbouw in de polder. In de ingepolderde grond van Flevoland liggen honderden wrakken van schepen die op de Zuiderzee voeren. Burgemeester Aucke van der Werff van gemeente Noordoostpolder:

“Het wordt nooit gewoon als er in onze polder een schip wordt aangetroffen. Het blijft spannend wat de bodem prijsgeeft. Ondanks dat de polder zelf nog maar vijfenzeventig jaar bestaat, gaat de geschiedenis van dit gebied al veel langer terug. Hier wordt het verleden van dit land verteld.”

Munitievoorraad in het achterschip, bestaande uit honderden musket- en kanonskogels (RUG)
Munitievoorraad in het achterschip, bestaande uit honderden musket- en kanonskogels (RUG)

Scheepslading

Maritiem archeoloog drs. Yftinus van Popta van de RUG leidt de opgraving:

“Van het grote schip hebben we naast de bodem ook een groot deel van de bakboordzijde aangetroffen, waarbij het onderste ruim en bovengelegen dek (inclusief geschutpoorten) nog aanwezig zijn. We hebben hierin een uitzonderlijk complete en goed bewaard gebleven combinatie van lading, inventaris, tuigage en bewapening aangetroffen.”

Vermoed wordt dat het om een schip uit Engeland gaat met connecties in Middellandse Zee-landen. Het scheepswrak en de opgegraven voorwerpen worden komende tijd nader door de RUG geïnventariseerd en onderzocht. Indien mogelijk wordt het materiaal geconserveerd en bewaard. De werk in de opgravingsput duurt nog tot eind augustus 2018.

Overzichtsfoto van de opgravingsput met links het stuurboordgedeelte van de bodem en rechts de omgevallen bakboordzijde (RUG)
Overzichtsfoto van de opgravingsput met links het stuurboordgedeelte van de bodem en rechts de omgevallen bakboordzijde (RUG)

Nautische geschiedenis

Burgemeester Van der Werff:

“Dit jaar is het honderd jaar geleden dat de Zuiderzeewet​ in​ werking trad en besloten werd ook de Noordoostpolder droog te leggen. Toen heeft men zich vast niet gerealiseerd dat dit inpolderingsbesluit ons zoveel zou leren over de nautische geschiedenis van dit land. Bijzonder dat juist dit jaar de Rijksuniversiteit Groningen dit scheepswrak wilde bergen.”

De vindplaats bevindt zich midden in agrarisch gebied en is niet vrij toegankelijk voor het publiek om het archeologische- én agrarische werk niet te verstoren. De RUG organiseert binnenkort voor geïnteresseerden en omwonenden een kijkdag op de vindplaats. In het gemeentehuis in Emmeloord wordt in de loop van deze zomer een kleine expositie ingericht, die de resultaten van de opgraving laat zien.

Overzicht van Boeken over maritieme geschiedenis

×