Geschiedenisboeken | Pagina 107

Samuel Willenberg tijdens een bezoek aan Treblinka in 2013 (cc - Adrian Grycuk)

Boekbesprekingen·Polen·Tweede Wereldoorlog

Ik overleefde Treblinka

In concentratiekamp Treblinka kwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog 900.000 mensen om het leven. De Pools-Joodse soldaat Samuel Willenberg kwam in 1942 in dit verschrikkelijke oord terecht, maar wist het kamp levend te verlaten tijdens de kampopstand in de zomer van 1943.

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

De kleine moeder van Bergen-Belsen

De veertienjarige Hetty nam de leiding toen de kinderen in concentratiekamp Bergen Belsen werden gescheiden van hun ouders. Ze verschoonde de kleintjes en deelde taken uit aan de andere kinderen om alles zoveel mogelijk bij het normale te houden. Alleen of onder begeleiding van volwassen gevangenen verliet ze meermaals de barak om op zoek te gaan naar voedsel voor zichzelf

Ets door Dominique Vivant, baron de Denon, ca. 1790-1794 (Vieze Liedjes, Vantilt)

Boekfragmenten·Populair·Seksualiteit·Taalgeschiedenis

“Ik deed haar zin, en draafde stijf dat tuintje in.”

Of het nou gaat over orale seks, impotentie, homoseksualiteit, seks in het vrije veld, voyeurisme, de huwelijksnacht, ontmaagding, vrolijke hoeren, geslachtsziekten of schaamhaarcoiffures: geen onderwerp bleef in de zeventiende en achttiende eeuw onbezongen.

Azië·Boekbesprekingen·Nederlands-Indië

De grote reis van prins Soeparto

In 1913 maakte een Javaanse prins een reis naar Nederland om in Leiden te gaan studeren. Zijn naam was Raden Mas Haryo Soerjosoeparto, alias Soeparto, die een gedetailleerd en ontroerend verslag van zijn reis maakte.

Protesten tegen de regering van Myanmar in 2007

Boekbesprekingen·Politieke geschiedenis

Erfenis van 50 jaar dictatuur in Birma

In maart 1962 greep generaal Ne Win de macht in Birma (Myanmar) via een militaire coup. Voor de Birmese bevolking betekende dit het begin van een periode van onderdrukking die een halve eeuw duurde. Daarna kwam er een nieuwe grondwet en verkiezingen. Maar hoe democratisch Myanmar werkelijk is, blijft de vraag.

Bobby Fischer in 1960 tijdens de Schaakolympiade in Leipzig (CC BY-SA 3.0 de - Karpouzi - wiki)

Boekbesprekingen·Koude Oorlog·Sportgeschiedenis

Bobby Fischer, een bezeten schaker

Het is vandaag de dag misschien moeilijk voor te stellen, maar in 1972 keek de hele wereld gespannen uit naar een schaakwedstrijd. De Amerikaanse schaker Bobby Fischer onttroonde destijds de Russische wereldkampioen Boris Spasski. na die tijd kwam Fischer nog geregeld in het nieuws, maar dat had vaak nog maar weinig met schaken te maken.

Rockwell B-1B Lancer, een Amerikaanse bommenwerper (US Air Force)

Boekbesprekingen·Koude Oorlog

Hoe oorlog de beschaving vormde

In de steentijd stierf 10 à 20 procent van de totale bevolking door geweld van anderen. De twintigste eeuw staat met deze cijfers in schril contrast. Beide wereldoorlogen, diverse genocides, terreur en atoombommen kostten aan een geschatte 100 tot 200 miljoen mensen het leven. Maar procentueel gezien bedroeg dit aantal slechts 1 à 2 procent van de wereldbevolking.

Detail van de cover van ‘Een zwarte pyjama’

Azië·Boekbesprekingen

Hoe een elfjarige jongen de Rode Khmer-terreur overleefde

Arn Chorn-Pond is elf jaar oud als in zijn geboorteland Cambodja de Rode Khmer aan de macht komt (1975). Voor de jonge Arn, zijn familie en eigenlijk het hele land breekt een gitzwarte periode aan. In het boek 'Een zwarte pyjama' doet Arn op indringende wijze verslag van die periode.

Binnenhof in Den Haag (cc - Ralf Roletschek)

Boekbesprekingen·Politieke geschiedenis

Nederlandse politieke cultuur was vaak instabiel en conflictueus

In de inleiding van zijn boek opent De Rooy meteen de aanval op het concept van de Nederlandse poldermentaliteit, die in de historiografie regelmatig naar voren wordt gehaald als het gaat over de aard van onze politieke cultuur

Amsterdam·Boekbesprekingen·Jodendom·Religieuze geschiedenis

Een Joods-Marokkaans avonturier in Holland

In de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden liepen genoeg bijzondere mensen rond. Een van de meer kleurrijke figuren onder hen was de in Fez (Marokko) geboren globetrotter Samuel Pallache (ca.1550-1616). Hij was diplomaat van de Marokkaanse sultan in de Republiek, koopman, spion en kaper.

Boekbesprekingen·Spoorweggeschiedenis

Sfeervol herdenkingsboek 175 jaar spoorwegen

Ondanks de mooiste plannen van vooral ondernemers, duurde het tot 1860 voor de spoorlijnen zich echt uitbreiden, dit omdat de aanlegkosten erg hoog waren. De overheid kon in de eerste decennia nog niet subsidiëren, omdat de hoge schulden die nog uit de napoleontische tijd stamden eerst afbetaal moesten worden.

Boekbesprekingen·Boekfragmenten·Eerste Wereldoorlog·Limburg

Een klein Nederlands dorp aan de rand van de Groote Oorlog

In de heilige missen in de Sint-Martinuskerk klonk op zondag 2 augustus het geprevel van gelovigen en het geritsel van rozenkransen. De pastoor schrapte zijn preek. Hij zag meer in eenparig gebed. Om God te vragen ‘dat Hij onze streek van den gesel des oorlogs moge vrijwaren’.

Adolf Hitler·Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Dronken Hitler gebruikte diploma als toiletpapier

Martin Bormann is de privésecretaris van Adolf Hitler. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vindt deze assistent dat het 'geniale gedachtegoed' van zijn baas bewaard moet blijven voor het Arische nageslacht. Samen met twee andere nazi's noteert hij daarom stenografisch zoveel mogelijk van Hitlers gesprekken, of beter gezegd: Hitlers monologen.

De overgave van Breda - Diego Velázquez, 1634

Boekbesprekingen

Discutabel: herziene Nederlandse geschiedenis van Blom en Lamberts

Het boek, oorspronkelijk uit 1993, is geschreven door acht prominente Nederlandse en Belgische historici, en wordt op een enkele universiteit in het curriculum van de geschiedenisopleiding gebruikt. Dit schept verwachtingen omtrent de kwaliteit van dit werk.

Talwin Morris (1865-1911) en de Art nouveau band Charles Lamb, Tales from Shakspeare; designed for the use of young people, London, Glasgow, Bombay (Blackie and Son Limited, 1894)

Geschiedenisboeken·Literatuur·Samenwerkingsrubrieken

‘Tales from Shakespeare’ in Art Nouveau band

Een bandzetter of vliegende band is een gebonden boek, waarbij het boekblok in de band ‘gehangen’ of ‘gezet’ is. In het begin waren dit papieren of kartonnen bandjes met een eenvoudig titelschildje op de rug, maar gaandeweg werden deze uitgeversbanden steeds uitbundiger versierd. Het publiek moest verleid worden tot kopen.

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

De Holocaustmonumenten van Europa

Overal in Europa herinneren locaties en monumenten aan de Holocaust, ook wel de Shoah genoemd. Meest bekend is het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz in Polen. Maar wie kent plaatsen als Gurs, Maly Trostenets en Rumbula? Het zijn alle drie eveneens locaties die onderdeel uitmaakten van het netwerk van kampen en moordplaatsen van het Derde Rijk, respectievelijk in Frankrijk, Wit-Rusland en

Boekbesprekingen·Religieuze geschiedenis

Christelijke natuurwetenschap, 1880-1940

Op 6 mei 2014 promoveerde historicus Ab Flipse aan de Vrije Universiteit in Amsterdam op het proefschrift Christelijke wetenschap. Nederlandse rooms-katholieken en gereformeerden over de natuurwetenschap, 1880-1940. Flipses dissertatie, die als handelseditie is verschenen bij Uitgeverij Verloren in Hilversum, is goed geschreven en levert een mooie bijdrage aan de wetenschapsgeschiedenis.

Boekbesprekingen·Religieuze geschiedenis

Nederlandse kerk plaatste zichzelf in jaren ’50 in de marge

Ook strikt kerkelijke organisaties voor maatschappelijk werk probeerden hun christelijke visie te camoufleren. De diaconie had concrete materiële hulp ingewisseld voor immateriële taken en leende zich regelmatig voor tegendraadse boodschappen over vrede, opkomen voor armen en uitbannen van onrecht.

Boekbesprekingen·Eerste Wereldoorlog

Door wie werd de Eerste Wereldoorlog betaald?

De verwachting in de zomer van 1914 was dat het met de Kerst wel weer vrede zou zijn. Niet zo’n dure oorlog dus. En de verliezer zou opdraaien voor de kosten. Het liep anders, want de oorlog liep vast in de loopgraven en sleepte zich vier jaar vooruit.

De Olympus, de hoogste berg van Griekenland

Boekbesprekingen·Griekenland·Griekse mythologie·Religieuze geschiedenis·Romeinse Rijk

De transformatie van 12 Griekse goden

Volgens de Griekse mythologie woonden op de berg Olympus 12 goden, onder wie de oppergod Zeus, de liefdesgodin Aphrodite en de oorlogsgod Ares. Deze goden waren antropomorf, wat inhoudt dat ze op mensen leken in hun gedragingen en tekortkomingen.

Romeinse vondsten die in Utrecht zijn gedaan (Ester Smit)

Boekbesprekingen·Romeinse Rijk

De Romeinse historie van Utrecht

In Utrecht is nog maar weinig te zien van wat de Romeinen achterlieten, en toch zijn er aardig wat sporen te vinden. Elke archeoloog die een spade in de grond zet, stuit op Romeinse resten. Iedereen die vanaf het Centraal Station richting de Domtoren fietst of loopt ziet dat het iets omhoog gaat. Hier lag waarschijnlijk al een natuurlijke verhoging