De moord op John Lennon – 8 december 1980

Op 8 december 1980 werd muzikant John Lennon vermoord door Mark David Chapman. De moord schokte de wereld.

Wat de moordenaar bezielde om Lennon dood te schieten is nooit helemaal duidelijk geworden. Mark David Chapman was aanvankelijk juist een groot fan van de Beatles geweest en John Lennon was zijn grote held. Zijn bewondering ging zelfs zo ver dat Chapman net als Lennon (getrouwd met Yoko Ono) in het huwelijk trad met een Amerikaans-Japanse vrouw.

Bekend is dat Chapman psychische problemen had. Hij werd er ooit voor opgenomen in een psychiatrische inrichting. Toen zijn persoonlijke situatie verslechterde kreeg hij een hekel aan John Lennon.

De moordenaar had een grote fascinatie voor het boek The Catcher in the Rye van J.D. Salinger. Op het moment van de moord had hij het boek ook bij zich. Chapman identificeerde zich met hoofdpersoon Holden Caulfield die mensen in het boek herhaaldelijk nep noemt. Chapman gebruikte die bewoording ook als hij over Lennon sprak.

De moord werd om 22:50 uur gepleegd, voor Lennons huis aan 72nd Street in New York. Kort daarvoor had Lennon zijn moordenaar nog de hand geschud en op diens verzoek een handtekening gezet op het album Double Fantasy. Na deze korte ontmoeting bleef de toen 25-jarige Chapman rond de woning van Lennon hangen. Toen hij Lennon weer zag lost hij vijf schoten met zijn .38 Charter Arms Special-revolver. Vier kogels troffen doel. John Lennon werd nog in allerhaast met een politieauto naar een ziekenhuis gebracht, maar de muzikant bleek al teveel bloed te hebben verloren. Om 23.15 uur werd hij dood verklaard.

Chapman nam na de daad niet de benen. In afwachting van de komst van de politie haalde hij The Catcher in the Rye uit zijn zak en besloot hij een stukje te lezen. Tegenover de politie verklaarde hij later dat hij al een keer eerder naar New York was gekomen om John Lennon te vermoorden. Hij bekende schuld en wilde per se niet ontoerekeningsvatbaar worden verklaard.

In een artikel in de de Nederlandse krant Het Vrije Volk komt de portier van het gebouw waar Lennon woonde aan het woord. Hij zou als enige getuige zijn geweest van de moord. Na de dood vroeg hij de moordenaar: “Beseft u wat u gedaan heeft?”. Waarom Chapman volgens hem antwoordde: “Ik heb zojuist John Lennon doodgeschoten”.

De moordenaar kreeg een levenslange gevangenisstraf opgelegd en zit momenteel vast in de Attica State Prison in de buurt van Buffalo, in de staat New York. Sinds 2000 kan hij om de twee jaar om vervoegde vrijlating vragen. Chapman doet dit steevast maar de verzoeken worden keer op keer afgewezen. Inmiddels is dit al acht keer gebeurd. Lennons weduwe Yoko Ono verzet zich ook fel tegen vrijlating. Volgens de weduwe is Chapman nog steeds een bedreiging voor haar en haar familie.

Chapman hoopt nog altijd dat hij op een dag weer een vrij man is. Mocht dat ooit gebeuren, dan wil hij samen met zijn vrouw graag een kerk beginnen, zo verklaarde hij ooit tegenover de parole board. Gedurende zijn gevangenschap gaf Chapman een aantal keer een interview. Zijn eerste televisie-interview werd in 1992 afgenomen door Barbara Walters. Kort daarna was hij ook te zien bij Larry King. Over de moord zijn verschillende films verschenen waaronder The Killing of John Lennon (2006).

Na de dood van Lennon steeg het album Double Fantasy in een groot aantal landen naar de top van de verkooplijsten. Ook Lennons bekende nummer Imagine werd in de periode na de moord veel gedraaid.

Complot

Zoals zo vaak bij grote gebeurtenissen, waren er ook al snel geruchten te horen over een complot. Zo zijn er bijvoorbeeld mensen die denken dat John Lennon werd vermoord in opdracht van de Amerikaanse overheid.

Monument

Op de dag dat John Lennon 45 zou zijn geworden, werd in Central Park een herdenkingsmonument voor de muzikant onthuld: Strawberry Fields. Het monument, vernoemd naar het Lennon-McCartney-lied Strawberry Fields Forever, werd ontworpen door landschapsarchitect Bruce Kelly en bevindt zich tegenover de plek waar Lennon werd vermoord. Op de sterfdag en geboortedag van de muzikant komen veel mensen naar de herdenkingsplek om Lennon respect te tonen en om liedjes te zingen.

Boek: John Lennon. De man, de mythe en de waarheid
CD: The John Lennon Collection