De Nieuwe onverbeeterlijke liqueur-maaker

2 minuten leestijd
De Nieuwe onverbeeterlijke liqueur-maaker
De Nieuwe onverbeeterlijke liqueur-maaker

De Nieuwe onverbeeterlijke liqueur-maaker
De Nieuwe onverbeeterlijke liqueur-maaker
Volgens de uitgever is het hierbij afgebeelde boekje ‘zeer dienstig voor Apothekers, Coffyschenkers, Logement-Houders en alle de geene die haare LIQUEURS, of MORGEN-DRANKEN, liefst zelve Gereed Maken’. De lezer zal de schone kunst van het likeurmaken ‘nooit beknopter, of met minder moeiten’ hebben gezien.

Beknopt is het boekje zeker: de recepten voor likeuren en siropen beslaan slechts twintig bladzijden. Het in Museum Meermanno bewaarde exemplaar is een tweede druk; van de eerste is een exemplaar in de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam. Het boekje bevat recepten voor bijvoorbeeld ‘orangje-liqueur’ en ‘brambozen-liqueur’, maar ook voor ‘siroopen van vrugten, die men wel gebruikt tot verfriszing’. Een voorbeeld (proberen voor eigen risico; een ‘mingelen’ of mengel is ca. 1,2 liter):

No. 3. ANYS-LIQUEUR.
Neemd ‘Alicants of Maagdeburger Anys-Zaad’: Wand [=Wast] het heel schoon en stoot het wat in stukken. Doed twee pond van dat Zaad in een Aarde Kan, met een pond beste Suiker. Giet daar dan op een Mingelen beste Brandewyn, of Genever: Stopt de Kan digt toe en zet het tweemaal vier-en twintig Ueren by het Vuer te trekken. Koud geworden zynde, giet het door een Wolle Doek en parst het schoon uit. In Fleszen gedaan zynde, zoo doed daar van zoo veel als gy goed vind in beste klaare Brandewyn, of Genever en gy zult zelf moeten bekennen dat het wonderbaarlyk goed is.

Achterin het boek maken de ‘uitgevers van het boekje, de erven van de weduwe Jacobus van Egmont, reclame voor drie andere van hun uitgaven, namelijk de vierde druk van De orange confiturier, de T’zaamen-spraak tusschen een mevrouw en confiturier en het Hand- of taafel-boekjen voor mevrouwen […] welke geneegen zyn tot het maaken van orange tabletten en allerley […] suikerwerk.

Aan de hand van de titels die in die lijst genoemd worden, kunnen we de ongedateerde Liqueurmaker iets nader dateren. Van de vierde druk van De orange confiturier is geen exemplaar bekend, maar de vijfde – ook gedrukt door de erven Van Egmont – is uit 1763. Van de T’zaamen-spraak verschenen verschillende uitgaven vanaf 1752, dus de Liqueurmaaker is van daarna. Het Hand- of taafel-boekjen verscheen zonder jaar van uitgave; dat helpt niet. We houden het op ‘midden achttiende eeuw’.

~ Erik Geleijns – Museum Meermanno

Museum Meermanno in Den Haag zet op Historiek iedere maand een interessant boek uit de eigen collectie in de schijnwerpers. Er wordt wisselend aandacht besteed aan de historische en moderne (v.a. 1850) collectie van het museum. Een overzicht van al geplaatste boeken is altijd op deze pagina te vinden.

Huis van het Boek is het oudste boekenmuseum ter wereld. Het is gevestigd in het voormalige woonhuis van de stichter van het museum Willem Hendrik Jacob baron van Westreenen van Tiellandt (1783-1848) aan de Prinsessegracht in Den Haag.

Recent gepubliceerd

Reageer

Abonneer
Stuur mij een e-mail bij
guest
0 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 53.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
0
Reageren?x
×