De Dode Zeerollen is een inhoudsrijke en mooi geïllustreerde bundel, uitgegeven door het Drents Museum in het kader van de gelijknamige tentoonstelling. Het is in één woord een prachtdocument.
Dynamischer
De ontdekking van de Dode Zeerollen had – in fases – plaats tussen 1947 en 1956. De vondst bij Qumran staat om diverse redenen bekend als een van de grootste ontdekkingen van de twintigste eeuw. Zo zijn het primaire informatiebronnen die direct uit de tijd van Jezus van Nazareth stammen en werpen ze nieuw licht op de vorming van de Bijbel en de overlevering van de oorspronkelijke teksten. De Dode Zeerollen zijn als bron van grote waarde om de oorsprong van de heilige teksten van het jodendom en christendom te begrijpen.
De boekrollen en -fragmenten hebben geleid tot een ander beeld van de religieuze culturen in het Midden-Oosten, niet alleen de joodse en christelijke, maar ook de islamitische cultuur. Deze culturen zijn dynamischer en veelvormiger dan altijd verondersteld is.
Indeling
Het boek is logisch ingedeeld in drieën. Het eerste deel gaat over de ontdekking en het wetenschappelijke onderzoek. Het tweede behandelt de context door in te zoomen op de wereld van de Dode Zeerollen. Vervolgens wordt ingegaan op de teksten van de rollen. Afsluitend volgt een epiloog.
Mladen Popovic, directeur van het Qumran instituut van de Rijksuniversiteit Groningen, levert een grote bijdrage aan de teksten. Daarnaast zijn er allerlei specialisten ingevlogen om het boek tot een mooi en betrouwbaar geheel te maken: archeologen, conservatoren en hoogleraren. Het boek is voorzien van overzichtelijke tijdbalken, heldere kaarten en zeer fraaie afbeeldingen.
Sektarisch?
Boeiend is – waarmee ik de andere fraaie artikelen geenszins tekort wil doen – de bijdrage van prof.dr. Eibert Tigchelaar (Katholieke Universiteit Leuven) over teksten die niet in de Bijbel terecht zijn gekomen. Als opwarmertje dit citaat:
De meeste Dode Zeerollen bevatten teksten die niet in de Bijbel zijn terechtgekomen. Slechts iets meer dan 20 procent zijn manuscripten met teksten van de Bijbelse boeken. Aanvankelijk dachten wetenschappers dat de meeste niet-Bijbelse teksten door de sekte van Qumran waren geschreven en noemden die teksten sektarisch. Nu alle teksten zijn gepubliceerd, is duidelijk geworden dat de meeste van die teksten helemaal niet sektarisch zijn. Kortom, de meeste Dode Zeerollen zijn niet-Bijbels en niet-sektarisch. (160-161)